Gebelik Diyabeti

Gebelik diyabeti, sadece gebelik döneminde ortaya çıkan ve bebeğin doğması ile beraber kendiliğinden kaybolan bir rahatsızlıktır. Halk arasında hamilelik şekeri de denmektedir. Anne adaylarının %3'ünde görülmektedir. Özellikle aile öyküsünde diyabet olanlar, aşırı kilolu olanlar, 35 yaşın üzerinde olan anne adayları risk altında bulunmaktadır. Ancak hamilelik döneminde gebelik diyabeti rahatsızlığına yakalanan anne adaylarının %40'ın da bu risk faktörlerinden hiçbiri bulunmaz. Bu nedenle anne adaylarının tamamı 24-28. haftalar arasında uygulanan tokluk kan şekeri testi uygulamasına tabi tutulurlar.

Gebelik döneminde plasenta, kanda glikoz birikmesine neden olabilecek hormonlar üretir. Genellikle pankreas üretilen hormonları idare edebilecek miktarda insülin üretebilir. Şayet insülin seviyesi yetersiz kalırsa, kan şekeri seviyesi yükselir ve gebelik diyabeti problemi ortaya çıkar.

• Gebe kalmadan önce fazla kilolu olmak
• Şeker (diyabet) hastası olmasa bile yüksek kan şekeri değerlerine sahip olmak
• Aile üyelerinde diyabet varlığı
• Önceki hamileliklerde gebelik diyabeti yaşamış olmak
• Yüksek tansiyon 
• Bir önceki doğumda 4 kilogramdan ağır bebek dünyaya getirmiş olmak
• Daha önce ölü veya doğum kusurları olan bir bebek doğurmuş olmak

Çoğu anne adayı için, gebelik diyabeti rahatsızlığında dikkat çekici belirtiler ortaya çıkmaz. Vakalar genellikle, gebelik diyabeti taraması esnasında kan şekeri seviyesi ölçüldüğü zaman ortaya çıkar.

• Artan susama hissi
• Normalden daha sık idrara çıkmak
• Ağız içinde kuruluk
• Sürekli yorgunluk hali

Tıp dünyası teşhis konusunda ikiye ayrılmaktadır. Bazı uzmanlar, 25 yaşın altındaki anne adayları için gebelik şekeri taramasının gerekli olmadığı fikrini ortaya atılırken, bazı uzmanlarda her anne adayına bu testin yapılması gerektiğini savunmaktadır.

Gebelik diyabeti (hamilelik şekeri) rahatsızlığı genellikle hamilelik döneminin ikinci yarısında ortaya çıkmaktadır. Şayet anne adayı risk grubunda yer alıyorsa, doktor daha erken test isteyebilir.

Şeker Yükleme Testi (50 gr)

Gebelik şekeri testi esnasında anne adayına hızlı şekilde şekerli bir içecek içilir. Bu içecek kan şekeri seviyesini yükseltir. 1 saat beklendikten sonra anne adayına kan testi yapılır. Tahlil sonucu 130 mg / dL ya da daha yüksekse yeni testlere ihtiyaç duyulabilir. Açlık kan şekerinin ölçülebilmesi için 3 saat kadar sürecek daha uzun bir glukoz tolerans testi uygulanabilir.

Oral Glikoz Testi (100 gr)

Doktor, anne adayının bir gece aç kalmasını ister ve ertesi gün kan şekeri seviyesi ölçülür. Ölçümden sonra daha yüksek glokoz içerikli içecek içirilir ve 3 saat boyunca her saat başında değerler kontrol edilir. Yapılan 3 kan şekeri uygulamasından 2 tanesinin değerlerin üstünde çıkması sonucu diyabet şekeri tanısı konulur.

Sağlıklı bir gebelik ve doğum süreci için kan şekerinin takip edilmesi ve kontrol altında tutulması son derece önemlidir. Anne adayı ve bebeğin sağlını riske atmamak için tedavi sürecinde ilaç reçete edilmesi tercih edilmez. Anne adayının doğuma kadar egzersiz yapması ve sağlıklı beslenmesi istenir. Şayet bu yöntemlerin işe yaramaması halinde doktor kontrolünde ilaç kullanılması zorunlu hale gelir.

Gestasyonel diyabetli anne adaylarının çoğu hamilelik dönemlerini normal geçirirler ve sağlıklı bebekler dünyaya getirirler. Ancak, gebelik diyabeti bazı durumlarda bu tür komplikasyonlara neden olabilir:

• Anne karnındaki bebek normalden daha fazla büyüyebilir. Böyle bir durumda normal doğum yerine sezaryen yöntemi tercih edilir.
• Rahim içinde çok fazla amniyotik sıvı birikebilir ve bu da erken doğuma sebebiyet verebilir. Doğum esnasında da çeşitli komplikasyonlara yol açabilir.
• Gebeliğin 37. haftasından önce doğum yapmak zorunlu hale gelebilir
• Gebelik sürecinde yüksek tansiyona neden olan ve tedavi edilmezse hamilelik komplikasyonlarına neden olabilen bir durum olan pre-eklampsi gerçekleşebilir.
• Bebek doğduktan sonra sarılık sorunu ortaya çıkabilir ve tedavisi için bir süre hastanede kalabilir.
• Nadir durumlarda, doğum esnasında bebeğin ölümü gerçekleşebilir.