Thor

İskandinav mitolojisi tanrılarından birisidir. Bir çok hikayede adı geçen iyi huylu, oldukça güçlü bir tanrıdır. Asgard’ın ve Midgard’ın koruyucusudur. Kendisinden başka kimsenin kolay kolay kullanamadığı çekici Mjollnir ve bu çekici daha rahat kullanması için gücünü iki katına çıkaran kemeri Megingjord ile tanınır. Dev gibidir. Kırmızı sakallarıyla betimlenir. Diğer bir adı Gök Gürleten’dir. Gök gürültüsü tanrısı olarak bilinir. Adı Thursday olarak Perşembe gününe verilmiştir. Thor’un Günü anlamına gelir. Thor İskandinav mitolojisinde şimşek, yıldırım, gök gürültüsü, meşe ağacı ve dayanıklılık ile bağdaştırılır. Genellikle kolay kandırılabilen ve sinirlenen, pek de düşünmeden hareket eden bir tanrı olarak tasvir edilir. 

Annesi toprak tanrıçası Jord’dur. İsmi de toprak anlamına gelir. Bazı kaynaklar Jord’un Frigg’in diğer bir adı olduğu söyler. Babası tanrıların tanrısı Odin’dir. Karısı Altın Saçlı Siftir. Sif’in Altın Saçlı Tanrıça olarak anılmasının sebebi bir hikayede anlatıldığı üzere Loki’nin Sif’in saçlarını kesmesi üzerine cücelere yaptırılan altından saçlardır. Öfkeli Modi ve Kuvvetli Magni isimli iki oğlu ve Kudretli Thrud  adlı bir kızı vardır. Thor, Sif’in önceki evliliğinden olan oğlu Ullr’un üvey babasıdır. Ullr av tanrısıdır. Ok ve Yayıyla tanınır. Thor ailesiyle birlikte Thrudvang ya da Thrudheim olarak bilinen bir ülkede Bilskimir adlı sarayda yaşar. Bu sarayın 540 odalı olduğu rivayet edilir. 

Klasik olarak güçlerinin bağlandığı üç büyülü eşyasıyla tanınır.

Cüceler tarafından kendisine hediye edilmiş Mjollnir, gücünü ikiye katlamasını sağlayan kemeri Megingjord ve çekici tutmasını sağlayan demir eldivenleri.

Mjollnir Thor’un yıldırımları çağırmasını sağlayan silahıdır. Mjollnir Thor onu ne zaman fırlatsa sihirli bir şekilde geri gelir. Mjollnir Loki’nin Sif’in saçlarını kökünden kesmesi hikayesinin bir sonucudur. Loki kendisini kurtarmak için cücelere altın saçlar yaptırmaya gider. Cüceleri tanrılara hediyeler verilecek bir yarışma yapıldığı konusunda kandırır. Böylece cüceler tanrılara hediyeler yapmaya başlar. Bu cücelerden Brokk ve Eitri Mjollnir’i yapan cücelerdir. Loki bu iki cücenin kazanmaması için sinek kılığına girerek Brokk’un ateşi yellemesine engel olmaya çalışır. Sinek kılığında Brokk’un gözlerini ısırdığı için Brokk ateşi yellemeyi bir an için bırakır. Bu nedenle Mjollnir olması gerekenden daha kısa olur. Ancak Thor onu yine de çok beğenir. Bu çekiç sadece atıldığında geri dönmekle kalmaz. Ayrıca Thor’un onu rahatça taşıyabilmesi ve gizleyebilmesi için küçülüp büyüyebilir de. Ayrıca çekiç Thor’un savurduğu her yere zarar verebilirken, kendisi hiç zarar görmez. Mjollnir hedefini asla ıskalamaz.

İki keçinin çektiği bir arabası vardır. Bazı hikayelerde tanrılarla birlikte bu arabada seyahat ettiği anlatılır. Keçiler bu arabayı gökyüzünde çekerler. Keçilerin adları Tanngniost ve Tanngrisnir’dir. Türkçeye Diş Bileyen ve Diş Gıcırdatan olarak çevrilmiştir. Midgard’daki insanlar Thor’un arabasının tekerleklerinden çıkan sesleri duyar ve kıvılcımları görebilirler. Ve bunlara şimşek-gök gürültüsü derler.

Bir hikayede Thor ve Loki, Thialfi ile kardeşi Roskva ‘nın ve ailesinin yanında yemek yemeye ve geceyi geçirmeye gelirler.Ancak bu ailenin tanrılara sunacak yemeği yoktur. Thor bunun üzerine iki keçisini keser. Bu keçilerin etinden yemek yapılır. Thor keçilerin derisini yere serer ve çıkan tüm kemikleri de derinin üstüne yığar. Thor herkese istediği kadar et yemesini ama kimsenin kemiklere dokunmayacağını söyler. Loki Thialfi’yi kandırır. Thialfi keçi ayaklarından birinin kemiğini kırar ve iliğini içer. Ardından kemiği yine diğer kemiklerin arasına saklar. Ertesi gün Thor kemikleri deriyle örter. Mjollnir’i havaya kaldırır ve Diş Bileyen’a tek parça olmasını emreder. Çakan bir şimşekle birlikte Diş Bileyen tekrar ayağa kalkar ve otlamaya başlar. Ardından aynı şekilde Diş Gıcırdatan’a tek parça olmasını emreder. Ancak Diş Gıcırdatan tekrar ayağa kalktığında tökezler. Thor keçinin ayağını güzelce sarar. Keçileri orada Roskva’nın bakımına bırakırlar. Thialfi’yi ise ceza olarak giderken yanlarına alırlar.

Daha sonra bu keçileri yine başka bir hikayede Thor Loki’ye keçileri onun yüzünden kullanamıyor olduğundan söylenirken duyarız.

İskandinav mitolojisindeki bir çok hikayede Thor’un başdüşmanının Midgard Yılanı Jormungdr olduğu anlatılır. Hatta bu hikayelerden birinde Thor Jormungdr’u öldürmeye çok yaklaşır. Hikayede Thor ve Tyr birlikte dev bir kazan almak için dev kral Hymir’in evine giderler. Geceyi orada geçirirler. Ertesi gün dev Hymir ile Thor balık tutmak için denize açılırlar. Hymir iki balina yakalar. Thor yem olarak Hymir’in en sevdiği öküzlerinden birinin kafasını kesip yanına almıştır. Bunu iğnesine takıp denize attığında çok büyük bir balık misinayı çekiştirmeye başlar. Bir süre sonra bunun Midgard Yılanı Jormungdr olduğunu anlarlar. Hymir Thor’un oltayı çekiştirmeyi bırakmasını yoksa teknenin batacağını söyler. Thor ise oltayı bırakmaz. Thor oltaya öyle bir asılır ki Jormungdr’u güverteye çıkarmayı bile başarır. Jormungdr dişlerinden siyah zehirler akıtır. Thor yılana onu öldüreceğine dair yeminler savurur. “Seni öldüreceğim, yoksa sen beni öldüreceksin. Ant içerim ki bu böyle” der. Thor yılanı iyice çeker ve tam çekiciyle kafasına vuracağı sırada Hymir misinayı keser. Yılan böylece kurtulur. Ama Thor’un ettiği yemin Ragnarokta tekrar karşısına çıkacaktır.

Tanrıların yolu bir gün devler kralı Utgardaloki’nin sarayına düşer. Utgardoloki burada Thor’a üç yarış yaptırır. Güçlerini sergilemesini ister. İlk olarak Thor’a büyük bir boynuzla içki getirirler. Saraydaki herkes bu bardağı en fazla 3 yudumda bitirebilmektedir. Thor boynuzdan büyük bir yudum alır. Ancak kafasını kaldırdığında suyun bir milim bile oynamadığını görür. İkinci ve üçüncü yudumlardan sonra Thor suyu ancak bir santim aşağıya indirebilir. Bu yarışı kaybettiği için Utgardaloki onunla alay eder. Ardından Thor’u bir dev kedisinin yanına getirirler. Thor’a bu kediyi kaldırıp kaldıramayacağını sorarlar. Thor bu kediyi kavrar, uğraşır ancak sadece bir ayağını yerden kesebilir. Kediyi kaldıramaz. Devler yine Thor’la alay ederler. Son olarak Thor Utgardaloki’nin sütannesi ile güreşir. Ancak yaşlı kadını da bir türlü yenemez. Thor kadını bir türlü yerinden oynatamaz ancak en sonunda nihayet onu birazcık kımıldatabilir. Thor mağlup ve mutsuzdur. Ertesi gün saraydan ayrılacakları zaman Utgardaloki tanrıların yanına gelir. Ve aslında bütün yarışlarda nasıl bir büyü olduğunu anlatır. İlk yarışta Thor’un içki içtiği boynuzun bir ucu denizdeydi. Thor bu boynuzdan öyle büyük yudumlar almıştı ki denizlerin seviyesini değiştirmişti. İkinci yarışta kedi görünümünde olan şey aslında Midgard Yılanı Jormungdr idi. Thor bu devasa yılanı oynatmayı başarmıştı. Son yarıştaki sütanne ise aslında yaşlı bir kadın kılığına girmiş ihtiyarlıktı. Yeryüzündeki kimse ihtiyarlıkla savaşamazken Thor ona karşı biraz direnebilmişti. İşte Thor güçlerini böylece kanıtlamış olur. Thor sinirlenmiş ve çekicini kavramıştır bile ama Utgardaloki bir büyüyle kendisini ve şatosunu gözlerden kaybeder.

Bir gün Thor çekicini bulamaz. Her olayın ardından genelde Loki çıktığı için bu olaydan da Loki’yi sorumlu tutar. Hemen gidip Loki’yi bulur ve çekicinin kayıp olduğunu anlatır. Loki hemen çekici bulmak için devler diyarına gider. Burada Ogrelerin efendisi Thrym’i bulur. Ogre Mjollnir’i çalmıştır ve karşılığında Freya ile evlenmek ister. Loki yine yaptığı bir planla tanrıları ikna eder. Bu plana göre Thor gelin gibi giydirilerek Freya ile Thrym’in olması gereken düğüne gider. Devler Freya’yı olması gerektiğinden daha iri bulurlar. Düğünde de ne kadar çok yemek yediğinin dedikodusunu yaparlar. Ancak kimse şüphelenmeden düğünü devam ettirirler. Ardından Thrym düğün hediyesi olarak Mjollnir’i gelinin kucağına bırakır. Ve çekicine kavuşan Thor bütün devleri bu çekiçle öldürerek çekiciyle hasret giderir.

Thor uzun zaman önce ettiği Midgard Yılanını öldürme yeminini nihayet Ragnarok’ta gerçekleştirir. Ragnarok gelip çattığında Jormungdr ile yüzleşir. Yılanı çekicini kullanarak öldürmeyi başarır. Ancak kendisi de yılanın dişlerinden akan zehir ile ölür.