İştar

Akad mitolojisinde yer alan aşk, bereket ve savaş tanrıçasıdır. Venüs'ü temsil eden İştar, Mezopotamya coğrafyasındaki en üstün tanrıçalardan biridir.

Sümer mitolojisinde İnanna, Yunan mitolojisinde Astarte ve Babil'de Annimutu olarak bilinir.  Artemis, İsis, Venüs, Kibele gibi isimlerle farkı toplumlarda ve farklı zamanlarda adı geçmiştir. Batı dillerine yıldız (star, stern) anlamında geçmiştir. Akad mitolojisine göre üç gök tanrısından biridir. Gılgamış Destanı'nda ismi sıkça geçmektedir.

Babil'in baş tanrısı olan Baal- Marduk'un eşidir. Fırtına ve bereket tanrısı olan Baal-Marduk'un yaz geldiğinde yeraltına dünyasına girdiğine ve bu yüzden dünyanın yağmursuz ve kurak kalacağına inanılırdı. Bitkilerin verimliliği ise Baal ile İştar'ın çiftleşmesine bağlıydı. Tarımın önemli olduğu Mezopotamya coğrafyasında, tanrılara tapınan insanlar farklı ritüellerle bereketi arttırabileceklerine ve bu sayede Baal ve İştar'ı cinsel ilişkiye teşvik ederek yağmur yağdırabileceklerine inanıyorlardı. Bu ritüller kurban sunma, tapınaklarda cinsel birliktelik yaşama gibi çeşitli durumları içermekteydi.

Tapınak faaliyetleri her yıl Mart ayında kutlamalarla gerçekleşirdi. Günümüzün Nevruz, Paskalya gibi bereketi temsil eden önemli günleriyle benzerlik taşımaktadır.

• Beş köşeli yıldız
• Kırmızı gül
• Kalp sembolü
• Meşe ağacı ve meşe yaprağı
• Dikili tahta kazık
• Kırmızı renk
• 5 ve 50 sayıları

Aşkı temsil eden kalp sembolü esasında İştar'ın kalçaları ve Baal'in küreğinin birleşimini oluşturan bir şekildir. Tanrıça İştar'ın aşkı, bereketi ve cinselliği temsil etmesinden ileri gelmektedir. Kırmızı rengin öne çıkması ise kanı yani savaşı temsil etmesindendir.

İştar yıldızı olan pentagram, güneş içinde ters çevrilmiş haliyle aynı zamanda satanizmin simgesini oluşturmaktadır.

İştar, ölüler ülkesinde hüküm süren kardeşi Ereşkigal'ı ziyaret etmek için yeraltı dünyasına iner. Yerin yedi kapısından geçebilmek için her kapıda üzerindeki bir tılsımı çıkarır. Yedinci kata ulaştığında artık tamamıyla korumasız kalmıştır ve Ereşkigal onu öldürür. İştar'ı bulunduğu yerden kurtaran su ve bilgelik tanrısı Enki olur. Ancak bir şartı vardır; her yıl altı ay boyunca yerine geçecek birini bulması gerekir. İştar yeryüzüne döner ve altı ay boyunca yerine geçecek birini aramaya başlar. Ülkesine vardığında kocası Marduk/ Dumuzi'nin tahtına oturduğunu görür. Sinirlenerek Dumuzi'yi her yılın altı ayı yerine geçmek üzere yer altına gönderir. Dumuzi her sonbahar yeraltına iner ve doğa da Dumuzi ile birlikte ölür, bahar geri geldiğinde Dumuzi ile beraber doğa da canlanır. Böylece Dumuzi ve İştar her yıl altı ay boyunca bir arada olarak dünyaya bereket saçarlar.

*Dumuzi/Dammuz/Tammuz İştar'ın kocası Baal / Marduk'un farklı isimleridir. Mitolojik kaynaklarda pek çoğu kullanılmaktadır. Dilimize geçen Temmuz ismi burdan gelmektedir.

Babil Uygarlığına ait bir yazıtta İştar;

"Bir içki evinin kapısına oturduğumda,
Ben ki tanrıça İştarım,
Fahişeyim, anayım, eşim, tanrıçayım,
Hayat denilenim,
Siz bana ölüm deseniz bile.
Yasa denilenim,
Siz bana kural dışı deseniz de.
Aradığınız benim
Ve bulduğunuz.
Dört bir yana saçtınız beni
Ve şimdi parçalarımı topluyorsunuz."