Mitoz Bölünme
Mitoz Bölünme, tek hücreli veya çok hücreli canlılarda görülebilen bölünme şeklidir. Bölünen ana hücre bölünme sonucunda iki yeni hücre oluşturur. Bu yeni hücreler ana hücrelerle aynı genetik özelliğe sahiptir. Bölünme sonucu yaşlanan hücrelerin yerine yenileri geçer. Bazı tek hücreli canlılar ise mitoz bölünme ile ürer. Bölünmenin 4 evresi vardır ancak bu evrelerden önce hazırlık evresi olarak görülen interfaz evresi gelir.
BÖLÜM 1Mitoz Bölünmenin Evreleri
- İnterfaz(Hazırlık)
- Profaz
- Metafaz
- Anafaz
- Telofaz
BÖLÜM 2İnterfaz Evresi (Hazırlık)
Kromozomlar kendini eşler, kalıtsal materyal iki katına çıkar. Eşlenen kromozomların iplikçiklerine kromatit denir. Bu kromatitleri birbirine bağlayan yapılara ise sentromer ismi verilir. Bu evrede hücrenin kutuplarında bulunan sentrioller birbirini eşler. Rna, Atp, Protein Sentezi hızlanır. Hücre hızla büyür ve bölünmeye hazırlanır.
BÖLÜM 3Profaz
Bu evrede hücrede kromozomlar belirginleşmeye başlar. Hayvan hücrelerinde interfazda eşlenen sentrioller hücrenin kutuplarına doğru çekilir ve aralarında iğ iplikçiklerini oluştururlar. Bu iplikçiklere ileride kromatinler tutunacaktır. Profaz evresinin sonuna doğru çekirdek zarı ve çekirdekçik eriyip, kaybolmaya başlar.
BÖLÜM 4Metafaz
Çekirdekçiğin erimesiyle başlayan Metafaz evresinde kromozomlar en belirgin hale gelir. Bunun bu kadar güzel dizilmesi incelenmesini kolaylaştırmaktadır. Her kromozomun içeriğinde iki adet kardeş kromatit bulunur. Bunlar zıt kutuplara gelen kinetokorlara mikrotübüller aracılığıyla tutunurlar. Bu evrede kromozomların belirgin gözükmesi nedeniyle hücrenin genetik durumu araştırılır. Bölünmede herhangibir sıkıntı olup olmadığını anlamada kullanılır.
BÖLÜM 5Anafaz
Birbiriyle tamamen aynı özellikleri gösteren kardeş kromatitler bu evrede ayrılırlar. Kutuplara doğru hızla çekilmeye başlar ancak kutuplara geldikçe yavaşlar. Kutuplara çekilme tamamlandıktan sonra bu evre sonlanır.
BÖLÜM 6Telofaz
Mitozun son evresi olan bu evrede interfazda kaybolan çekirdek zarı ve çekirdekçik yeniden oluşmaya başlar. Ayrıca organeller belirginleşmeye başlar. Kutuplara çekilmeye başlayan kromatitler hücre içine girerek kalıtsal madde olan Dnayı oluşturur. İki ayrı hücre artık belirginleşmiştir. Bu evreden sonra hücreler birbirinden ayrılır. Buna sitoplazma bölünmesi(sitokinez) denir. Bitki ve hayvan hücrelerinde farkılılık göstermektedir.
BÖLÜM 7Bitki ve Hayvan Hücrelerindeki Bölünme Farklılıkları
- Hayvan hücrelerinde sentrozom eşleşmesi gerçekleşir ve bunun sonucunda iğ iplikçikleri oluşur. Bitki hücrelerinde ise bu iplikçikler özel proteinlerle yapılır.
- Sitokinez(Sitoplazma Bölünmesi), hayvan hücrelerinde boğumlanmayla gerçekleşir. Ancak bitki hücrelerinde ara lamelle gerçekleşir.