K Vitamini

Yağda eriyen vitaminlerden olan K vitamini farklı formları bulunabilen mikro besin çeşididir. 1920'li yılarda Henrik Dam kolesterol hakkında çalışma yaparken keşfetmiştir. Kan pıhtılaşmasında önemli rol oynadığı için "koagülasyon" vitamini olarak adlandırılmıştır. Doğal olarak iki formu bulunmaktadır: K1 Vitamini(Phytonadione, Fitanadion), K2 Vitamini(Menaquinone). Yapay olarak elde edilebilen formu ise K3 vitamini olarak adlandırılır. Bunlardan en çok kullanılan formu K1 vitaminidir. Çünkü K1 vitamini; K2 ve K3 vitaminine göre daha az toksiktir ve daha faydalıdır. K vitamini yağda çözünen vitamin olduğu için lipit içerikli gıdalarla alındığında daha etkili olacaktır.

K vitamininin esas görevi, protrombin yapımına destek olmaktır. Protrombin kan pıhtılaşması ve kemik sağlığı için önemli bir proteindir. Ayrıca K vitamini, kalp sağlığını korumada etkili olan proteinleri harekete geçirir. K vitamininin başka bir görevi ise; kan damarlarında ve böbreklerde kalsiyum birikimini önlemektir. Yani vücuttaki kalsiyum düzeyini dengede tutar. 

• Kemik sağlığını korur. Kemik yoğunluğunu arttırarak kemikleri güçlendirir. 
• Özellikle K2 vitamini dişlerin sağlıklı bir formda kalabilmesine yardımcı olur.
• Zihinsel sağlığı korur. Unutkanlığa iyi gelir.
• Kalp ve damar sağlığını korur. K vitamini damarlarda kalsiyum birikimini azaltarak kanın düzgün bir şekilde dolaşmasına olanak sağlar.
• Anti-kanserojendir. K2 vitamininin kanseri önleyebileceğine dair birçok araştırma mevcuttur.
• Herhangi bir kesikte kan kaybını en aza indirerek, anemiye karşı vücudu korur.
• Halsizlik ve depresyonu engeller.
• Morarma ve çürük oluşumunu engeller.

• Osteoporoz(özellikle bayanlarda menapoz sonrası sıklıkla görülen kemik kaybı ile seyreden hastalık)
• Prostat kanseri
• Alzheimer
• Kalp krizi
• Eklem ve doku kireçlenmeleri
• Karaciğer kanseri
• Kalp damar rahatsızlıkları
• Böbrek hastalıkları

Hayvansal kaynaklar ve fermente besinler K2 vitamini içerirken; bitkisel kaynaklar K1 vitamini içermektedir.

• Karaciğer
• Balık
• Yumurta
• Süt ve süt ürünleri
• Armut
• İncir
• Soğan
• Kaju
• Böğürtlen
• Kereviz
• Kuşkonmaz
• Ispanak
• Kara lahana
• Maydanoz
• Brüksel Lahanası
• Marul
• Brokoli
• Baklagiller(Nohut, fasulye, mercimek vb.)
• Soya fasulyesi 
• Bamya
• Lahana
• Üzüm
• Pancar
• Şalgam
• Kivi
• Yaban mersini
• Havuç
• Erik
• Ada çayı

• Diş etlerinde ve deride morarma
• Kanlı idrara çıkma, kanlı dışkı
• Hemoroid
• Uzun süren menstural kanamalar
• Kemik ağrısı
• Güçsüzlük
• Deride solgunluk, sararma
• Karaciğer ve böbrek rahatsızlıkları(ileri aşamalarda)
• Tırnaklarda beliren kan pulcukları
• Kolayca çürüyen yaralar
• Bebeklerde beyin kanaması
• Vücudun belli bölgelerinde kanamalar
• Kemik erimesi
• Böbrek taşı, kumu
• Burun kanamaları

Normal koşullarda yetişkin insanlarda K vitamini eksikliği kolay kolay ortaya çıkmaz. Ancak yeni doğan bebeklerde K vitamin takviyesi kanama kontrolünde önemlidir. Yetişkinlerde ise bazı hastalıklar sonucu vitamin K yetersizliği görülebilir. Örneğin; ülseratif kolit, çölyak hastalığı, kistik fibrosiz gibi bağırsak emilim rahatsızlığı olanlar K vitamini eksikliği yaşayabilirler. Ayrıca uzun süre antibiyotik ve antikoagülan kullanımı ya da kan inceltici ilaçların kullanımı sonucunda da ortaya çıkabilir.

K vitamini eksikliği genelde emilim sıkıntısı nedeniyle ortaya çıktığından dolayı beslenme ile giderilemez. K vitamini eksikliği görülen hastaya hekim tablet formda ilaç yazacaktır. Bir süre kullanmasını ve kontrole gelmesini isteyecektir. Kişi ilacı kullanmasına rağmen hala kan değerleri normal seviyeye gelmiyorsa iğne formu reçete edilir. K vitamini eksikliği sonucu vücutta görülen rahatsızlıklar da hasta tarafından hekime söylenmelidir. Bu rahatsızlıkların da tedavisine geç kalınmadan başlanmalıdır. 

K vitamini fazlalığı nadir görülen durumdur. Kişinin K vitamini takviyesi aldığı durumlarda görülebilir. Çok düşük bir ihtimal vitamin K açışından zengin besinlerle beslenmekle meydana gelebilir. K vitamini fazlalığı damar içi pıhtılaşmaya ve damar tıkanıklıklarına neden olabilir.