Mısır

Buğdaygiller familyasına ait bir bitkidir. Yıllık bir bitkidir. 1.5 ile 3 metre arasında uzar. Sivri uçlu yaprakları vardır. Meyvesi denilen kısım mısır koçanıdır. Koçanın üzerinde 200’e varan sayıda tohumları dizilidir. Bu tohumlar tüketilir. Yüksek oranda nişasta içerirler. Bu tohumları tazeyken pişirilerek veya patlatmak üzere hazırlanarak kullanılırlar. Ayrıca bitkinin tanelerinden mısır özü yağı elde edilir. Hayvancılıkta yem olarak kullanılır. Tanelerinden un da elde edilebilir.

Mısırın anayurdu Güney Afrikadır. Türkiye’ye ilk zamanlarda Mısır üzerinden getirildiği için bu ismi aldığı düşünülür. Yetiştirilirken mısır bitkisi çok fazla su ve sıcaklık ister. Türkiyenin genel olarak iklimi mısır yetiştirmeye uygun olsa da Karadeniz bölgesinde daha yaygındır. Karadenizde yetiştirilen mısır genellikle bölge içinde tüketildiğinden fazla ticareti yapılmaz. Bunun dışında Akdeniz bölgesinde de mısır yetiştiriciliği görülür. 

Dünya geneline bakıldığında en çok mısır tarlasına ABD’de rastlanır. ABD’yi ise Çin izler. Bu iki mısır üretimi liderinin ardından Brezilya, Arjantin, Meksika, Hindistan ve Güney Afrika da mısır üretiminde ön sıralarda yer alır. 

Özellikle Türkiye’de görülen iklim özelliklerine göre mısır ekimi için en ideal zaman Nisan ayıdır. Mayıs ayının ortalarından sonra dikilecek mısırlarda tane verimi düşecektir. 

Mısır tanelerinin yağının çıkarılmasıyla elde edilirler. İçinde çokça serbest fitosterol bulundurur. Ayrıca çoklu doymamış yağ asidi bakımından zengindir. Bu nedenle doğal ve besleyicidir. Yanmayan ve okside olmayan bir yağdır. Bu sebeple sıcaklığa dayanıklı bir yağdır. Kızartma ve fırında yapılan yemeklerde kullanılabilecek sağlıklı bir yağ alternatifidir. Endüstriyel alanlarda da sıklıkla kullanılır. Sabun, krem, böcek ilacı, mürekkep, boya, plastik ve reçine üretiminde kullanılır. Makine yağlarının içinde de kullanılır. Yine de yağ olduğu unutulmamalı ve tüketiminde aşırıya kaçılmamalıdır. 

• Bağırsakları yumuşatır ve bağırsak hareketlerini düzenler. 
• Lifli yapısı ile sindirim sistemini düzenler.
• Kolesterolü düşürür.
• Yorgunluğu giderir.
• Linoleik asit açısından zengin olduğundan büyümeyi destekler.
• Saçların saha parlak be güçlü olmasını sağlar.
• Hamilelik döneminde tüketilmesi halinde süt verimini arttırır.
• Bol miktarda E vitamini içerir. Yine A, B ve K vitaminlerini, magnezyum, fosfor, çinko, kalsiyum, potasyum, demir ve bakır içerir.
• Cilde iyi gelir.
• Kan basıncını dengeler.
• Protein içerir. Vücuda enerji verir.
• Zihni besler. 

Patlamış mısır yapımında kullanılan mısır türüdür. Patlatmalık mısır olarak da bilinir. Kelebek ve mantar adlı iki çeşidi vardır. Bunlar patladıktan sonra aldıkları şekle göre adlandırılmıştır. Cin mısırının taneleri küçük olur. Taneler ısıtılıp patlamaları sağlanarak tüketilir. Genellikle sıvı yağ ile birlikte patlatılır. Tuz ile tatlandırılır. Yağsız ya da az yağla hazırlanırsa düşük kalorili ve hacimli bir besin olacağından beslenmede faydalı olabilecektir. Hem tok tutar, hem de atıştırma isteğini bastırır. Ayrıca bol liflidir. 

Klasik Patlamış Mısır: Tencerenin içerisine iki yemek kaşığı sıvı yağ ve tuz eklenir. Tencere ateşe konur. 4 yemek kaşığı cin mısır da içine eklenir ve tencere sallanır. Ardından tüm taneler patlayana kadar tencere ara ara sallanarak mısır patlatılır. 

Limonlu Kekikli Patlamış Mısır: Başka bir tencerede 1 yemek kaşığı tereyağı eritilir. İçerisine bir tatlı kaşığı taze kekik ve bir tatlı kaşığı limon kabuğu eklenir. Ardından yarım limon suyu da eklenir. Bu karışım sıcak patlamış mısırların üzerine dökülür ve karıştırılır. 

Karamelize Patlamış Mısır: Bir tencereye sıvı yağ, toz şeker ve çok az tuz konur. Cin mısırlar da içine eklenip ocakta arada sallayarak kavrulur. Mısırlar renk değiştirince kapağı kapatılır ve patlaması için bırakılır. Patlamalar durunca ocaktan alınır. Karamelize patlamış mısırlar tüketmeye hazırdır. 

Baharatlı Patlamış Mısır: Karabiber, pul biber gibi baharatlar ayrı bir kapta karıştırılır. Mısırlar klasik tarifteki gibi patlatmak üzere ocağa alınır. Mısırlar renk değiştirip patlamak üzere olunca baharat karışımı üzerine dökülür ve bu şekilde patlatılır. 

Bir tencere su ile doldurulur. Tencere ocağa konur ve su kaynatılır. Su kaynayınca tencereye 125 gram tereyağı, bir su bardağı süt ve 4 adet koçanda mısır eklenir. 8-10 dakika daha ocakta tutulur. Sıcak servis edilir. 

• B1, B3, B5, C vitaminlerini içerir. 
• Kolesterol seviyesini düşürür.
• Lif, fosfor, magnezyum ve mineral kaynağıdır.
• Kolon kanseri riskini azaltır.
• Vücuda enerji sağlar.
• Kan şekerini dengeler.
• Kalp sağlığını olumlu yönde etkiler.
• Sindirim sistemini destekler. Kabızlık, ishal, bağırsak sendromu gibi durumların oluşmasını engeller.
• Tokluk sağladığı, bağırsak hareketlerini düzenlediği için kilo vermeye yardımcı olur.
• İçerdiği karotenoidler ile göz bozukluğu riskini azaltır. A vitamini ile göz sağlığını olumlu etkiler.
• Kemikleri güçlendirir.
• Alzheimeri önler.
• Hücrelerin çoğalmasını sağlar ve cilt hücrelerini korur.
• Saç köklerini güçlendirir. Saça yumuşaklık kazandırır.
• Böbrekleri çalıştırır. Böbrek hastalıklarının önüne geçer.
• Romatizma ağrılarına iyi gelir.
• Vücudu strese karşı korur.
• Kan yapar. 

• Alerjisi olan kişilerde alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. 
• Aşırı tüketimi mide sorunları yaratabilir, karın ağrısı ve ishal yapabilir.
• İyi pişirilmemesi halinde yerken dişlere ve özellikle diş etlerine zarar verebilir.
• Aşırı tüketimi kilo alımına yol açabilir. Aşırı olmamakla birlikte patlamış mısır yaparken çok fazla yağ ve tuz kullanımı mısırı yine vücuda zarar veren bir hale getirebilir. 

• Haşlanıp doğrudan bu haliyle tüketilebilir.
• Haşlanan mısırların taneleri ayıklanarak tereyağı ve tuz ile küçük bir tencerede ısıtılmasıyla bardakta mısır denilen şekilde tüketilebilir.
• Közlenerek tüketilebilir.
• Patlamış mısır yapıp tüketilebilir.
• Çeşitli yemeklerin içinde veya yanında servis edilebilir.
• Garnitürlü pilav yapımında haşlanmış halde pilava eklenebilir. 

Bir diğer içeriğimiz mısır püskülü çayını okumak için tıklayınız.