Karesioğulları

Karesioğulları

Balıkesir ve civarında kurulan ve Osmanlıların ilk ilhak ettikleri Türkmen beyliğidir. Karesioğulları Beyliği'nin kurucusu Karesi Bey'dir. Bizanslı bir tarihçi Karesi’nin babasının isminin Kalem adında biri olduğunu yazar. İslam kaynakları ise Karesi Bey'in Selçuklu sultanı 2.Mesud’un komutanlarıdan biri olarak anlatır.

BÖLÜM 1
Kuruluşu ve Kökeni

13.yüzyılın sonlarında Batı Anadolu’da bağımsızlığını ilan eden diğer Türkmen beyleri gibi Karesi Bey de, bu dönemde Balıkesir’de Selçuklulara karşı bağımsızlığını ilan etmiştir. Ancak Prof. Zachariadou, 1303-1304 yılarında Balıkesir ile Bergama'nın hala Bizans egemenliğinde olduğunu ileri sürer. Katalanların bu bölgeye gelişinden önce Karesi Beyliği'nin olmadığını yazar ve Karesi Beyliği'nin ortaya çıkışını Katalan kuvvetlerinin bu bölgeden çekilişine bağlar. Tokat’ta bulunan Kutlu Melek Hatun’a ait mezar taşına binaen, Karesi Bey'in ataları; Danişmendoğullarına, ailenin atası olan Melik Danişmend Gazi’ye bağlanmıştır. Bu mezar taşında Karesi Bey'in soy ağacı şöyle yazılıdır: ''Melik Danişmend Gazi oğlu Yağdı beg oğlu Kalem beg oğlu Karası oğlu Yahşı Han oğlu Beglerbegi oğlu Mustafa beg kızı Kutlu Melek''. Son yıllarda Prof. Zerrin Günal Öden tarafindan yapılan bir soy ağacı ise şöyledir: ''Karesi Bey'in babası Kalem Bey'dir. Kalem Bey'in babası Yağdı Bey'dir. Yağdı Bey'in büyük atası da Melik Danişmend Gazi’dir. Yağdı Bey ile Melik Danişmend Gazi arasında başka ataların olabileceği de ileri sürülmüştür. Balıkesir’in Balya, Gönen ilçeleri ile Lapseki’ye bağlı birkaç yerin isminin Danişmend olması ve Osmanlılar döneminde Danişmendlilere bağlı aşiretlerin Balıkesir civarında yerleştirilmesi, bu ailenin Danişmendliler ile bağlantısını gösteren bir kanıt olarak kabul edilmiştir. Kalem Bey ile Karesi Bey, 13. yüzyılın sonunda Gemiyanoğulları'nın desteği ile Balıkesir ve civarını ele geçirmişler, 1300-1308 yıllan arasında tamamen bağımsız olmuşlar ve Selçuklu sultanlığı ile bağlantılarını koparmışlardır.

BÖLÜM 2
Liderleri

Liderleri

Karesi Bey öldükten sonra devlet geleneğine uyulmuş, topraklar iki kardeş arasında (Demir Han ve Yahşı Han) paylaşılmıştır. İki kardeş de bey ve han unvanlarını kullanmışlardır. 1328’de Bizans imparatoru 3.Andrenikos, Biga’da Demir Han ile bir anlaşma imzalamıştır. Demir Han, daha çok Rumeli’de faaliyet gösterirken Yahşı Bey, Ege adalarında faaliyet göstermiştir. 1334’te Yahşı Bey, Haçlı donanmasına Edremit’te yenilmiş ve 17 Eylül 1334’te İzmir limanına sığınmıştır. Yahşı Han’ın, Mısır Memluk sultanı ile yazışmalar yaptığı da biliniyor. 1337’de Karesili akıncılar, Rumeli’nin ortalarına kadar gittiler ve çeşitli yerleri yağmaladılar. Yahşı Bey, 1341’de Gelibolu’ya saldırdı fakat 1341 ’den sonra Bizans topraklarına saldırmayacağına dair bir anlaşma imzaladı. Yahşı Bey'in ölüm tarihi belli değildir. 1341-1343 tarihleri arasında öldüğüne dair görüşler vardır. Yahşı Han’ın ölümünden sonra yerine oğlu Beglerbeg geçmiştir. Fakat 1345'ten sonra Karesi toprakları, Orhan Gazi’nin eline geçmiş ve tüm Karesi topraklarını oğlu Süleyman Paşa’ya ikta olarak vermiştir. Beglerbeg'in Mustafa isminde bir oğlu kalmış, Yeniceköy, Edremit ve Biğadiç’te bu aileye mensup aileler devam etmiştir. Bu ailelerin çoğu Balıkesir’de Zaganos Paşa Camii civarında gömülüdürler.

BÖLÜM 3
Eserleri ve Kalıntıları

Eserleri ve Kalıntıları

Karesi Bey dönemine ait sekiz sikke vardır. Bunların yedi tanesi Bergama’da, biri de Feriye’de basılmıştır. Sikkelerde Karesi Bey'in ismi açıkça geçmez. Yahşi han’a ait ise dört sikke vardır. Demir Han’a ait bir sikkede ise Demir Han ''Melik'' olarak tanımlanmıştır. Karesi Beyliği döneminde kurulan vakıfların bir kısmı Osmanlılara ulaşmıştır. Ahilik teşkilatı, Karesi Beyliği'nde yayılmıştı. Osmanlı dönemi belgelerinde Ahi Hamza, Ahi Yahşı Oğlu,Ahi Mehmed, Ahi Mustafa, Ahi Ali ve Ahi Yunus’un isimleri geçer. Yahşı Bey'in oğullarından birinin ahi zaviyesi kurduğu yazılmıştır. Sındırgı’da bir değirmen, ceviz ağaçları ve bir çiftlik, Karesioğlu Yahşı Bey tarafından Şeyh İbrahim’in çocukları için vakfedilmiştir. Balıkesir’in Giresin ve Temrezler nahiyelerinde Karesiler ismi köy adı olarak Osmanlılar döneminde kullanılmıştır. Bu eserlerden başka Karesioğulları'ndan zamanımıza ulaşan eserler şunlardır: Sındırgı’da Klavuz Dede Türbesi, Bigadiç’te Oğul Paşa Türbesi, Bergama’da Dursun Bey Türbesi, Göçbeyli’de Ecik Dede Türbesi, Edremit’te Hakimzade (Kurşunlu) Camii, Turhan Bey Mescidi ve Çıkrıkçı köyünde Karesioğlu Davud Bey Türbesi.

Bu İçeriğe Tepki Ver

6
Bravo
5
Sevdim!
0
Çok iyi!
0
Hoş değil!
0
Yok artık!
1
Kızgın:!
0
Çok acı!

Üyelerimizin Yorumları

Yazar Bilgisi

Çernobil
Birleşmiş Milletler
Milli Bayramlar (Türkiye)
Dolar
Büyük Selçuklu Devleti
İsmet İnönü
Mustafa Kemal Atatürk
Çingeneler