Avrupa Topluluğu

  Avrupa Topluluğu, 1965 yılının temmuz ayında yapılan 'Bütünleşme Anlaşmasının', 1967 yılının temmuz ayında uygulamaya geçirilmesiyle oluşmuş bir topluluktur. 1950'lerde sektör bütünleşmesi denilen ve üç Avrupa Topluluğu'nun bir araya getirilmesi sonucu oluşan bir dizi ortak kurumu ifade etmektedir. Bütünleşmedeki önemli iki kurum Bakanlar Konseyi ve Avrupa Konseyidir. 

  1992 yılında Avrupa Birliği'ne dair Maastrict Anlaşmasının imzalanmasıyla birlikte Avrupa Topluluğu, Avrupa Ekonomik Topluluğu olarak tanımlanmış ve topluluk için Avrupa Birliği teriminin kullanımı kabul edilmiştir. 

  Avrupa Topluluğu, ortak üyeliği paylaşmaktaydı. 1967 yılındaki üyeler: Benelüks Devleteleri, Fransa, İtalya, Federal Alman Cumhuriyeti'ydi. Maastricht Anlaşmasına kadar üye sayısı 6'dan 12'ye yükselmiş ve iki kat artmıştır. Üye devletler ve üye oldukları yıllar aşağıdaki gibidir:

• 1973 yılında Danimarka, İrlanda ve İngiltere
• 1981 yılında Yunanistan
• Portekiz ve İapanya 1986'da 

birliğe katılmışlardır.

  Soğuk savaş sona erdikten sonra bağımsız olan birtakım devletlerin de üyelik başvurusu yolu açılmış ve 1995 yılında Avusturya, Finlandya ve İsveç birliğe üye olmuşlardır. Bundan önce 1993 yılında Avrupa Konseyi aldığı bir kararla, daha önce Sovyet bloğunda yer almış tüm Orta ve Doğu Avrupa devletleri için Avrupa Topluluğuna katılımın uygulanabilir bir politika olduğunu kabul etmiştir.

 Avrupa, yirminci yüzyılın bölgesel en kapsamlı bütünleşme sürecini yaşamıştır. Bu süreç, İkinci Dünya Savaşının meydana getirdiği yıpranma sonucunda ülkelerin, işlevsel sektörel bir bütünleşmenin yanında güvenlik alanı oluşturmak için devlet merkeziyetçiliğinden kısmen vazgeçip, toplumsal, ekonomik ve siyasi bir kalkınma gerçekleştirmesidir. Bütünleşme süreci için atılan adımlar şunlardır:

1. Avrupa Kömür Çelik Topluluğu'nun oluşumu: 1950 yılındaki Schuman Planı'na paralel olarak imzalanan Paris Antlaşması'yla 1951'de kurulan Avrupa Kömür Çelik Topluluğu (AKÇT) ilk adımdır. Kurulmasındaki amaç, ülkelerin savaş tehdidi içeren ağır sanayilerini bir şarta bağlayarak bu ülkelerin ulusal çıkarları için sınai güçlerini kullanmalarına kısmen engel olmaktır. Topluluk altı Batı Avrupa ülkesinden oluşmaktaydı. İngiltere ise yarı bağımsız olarak katılmaktaydı. Topluluk, Roma Anlaşmasıyla oluşan örgütlenme için bir öncü konumunda olduğu için önemlidir.
2. Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET)'nin Kurulması: Çalışma alanı ve zenginlik-refah ortamı için hedeflenen bütünlemşe Roma Antlaşması ile Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun Kurulmasıyla daha güçlü hale getirilmiştir.
3. Avrupa Atom Topluluğu (EURATOM)'un Kurulması: 1957 yılında Roma Antlaşması'yla kurulmuştur. Roma Antlaşmasıyla, kurucu devletlerin asıl amacının ekonomik temelli olduğu ve bir gümrük birliği kurmak istedikleri açıkça ortaya çıkmıştır.
4. 1969 Lahey zirve konferansı: Kurucu devletler arasında düzenlenen bu konferansta Avrupa Topluluğu için sıradaki hedefin bir Ekonomik ve Parasal Birlik (EMU) olduğu kararlaştırılmıştır.
5. 1970'ler boyunca genişleme süreci yaşanmıştır.
6. 1979 oylaması ile doğrudan bir Avrupa Parlamentosu kurulması ulus üstü bir yapı için heyecan verici bir adım olmuştur. Parlamentoya idari bir yapı kazandırılarak Topluluk içinde seçimler düzenlenmiştir. Parlamento'nun aslında kurucu bir meclis yapısına sahip olduğu ise 1984 yılına gelindiğinde görülebilmektedir.
7. 1984 yılında Avrupa Birliği için taslak anlaşma oluşturulmuştur.
8. 1986 yılında Avrupa Tek Seneti hazırlanmıştır. Böylelikle Avrupa Konseyi ile Avrupa Siyasi İşbirliği yasalaştırılmıştır. Bunun yanında, oybirliği ile karar alma sürecinin yavaşlamasına sebep olurken; özellikle ortak pazara yönelik, nitelikli çoğunluk oylama yöntemini getirmiştir.
9. Maastricht Anlaşması 7 Şubat 1992'de imzalanmış, o zamana kadar imzalanan tüm anlaşmaların bir revizyonu olmuştur. Bu anlaşma, ekonomik birlik ile siyasi birliğin iki ayrı kolken tek bir noktada, Avrupa Birliği'nde, birleşmesi anlamını taşımaktadır.

Bakanlar Konseyi:

• Baknlar Konseyi, üye devletlerin hükümetlerince seçilmiş temsilcilerden oluşur.
• Genellikle Avrupa Konseyi'nin belirlediği siyasi yönergeler doğrultusunda çalışmaktadır.
• Bütçe tekliflerinin hazırlanmasında Avrupa Komisyonu ile birlikte çalışmaktadır.
• Örgütün siyasi merkezi olarak kabul edilmektedir.
• Ulusal çıkarları temsil etmesinden dolayı birliğin en az bütünleşmiş organdır.

Avrupa Komisyonu:

• Yasama sürecini başlatmakla birlikte bir yürütme organı görevindedir.
• Bütçeyi uygulamaktan sorumludur.
• İdari denetleme görevi vardır.

Avrupa Parlamentosu:

• Üyeleri halk tarafından 5 yılda bir seçilmektedir.
• Üye devletlerin vatandaşlarını temsilen var olan organdır.
• Yasama yetkisini Konsey'le paylaşmaktadır.
• Bazen danışma organı niteliği taşır ve bu durumlarda kararları bağlayıcı olmaz.

Avrupa Birliği Adalet Divanı:

• Birlik içerisinde yargı organı görevi yapmaktadır.
• Avrupa Birliği içerisinde uygulanacak hukuku her yerde aynı şekilde uygulamayı amaçlamaktadır.
• Avrupa Birliği hukukundan doğan davalara bakmaktadır.

Avrupa Sayıştayı:

• Avrupa Birliği'nin gelirlerinin ve giderlerinin hukuka uygunluğunu incelemektedir.