Tac Mahal

Tac Mahal

Tac Mahal, Hindistan'ın Agra şehrinde bulunan ve Dünya'nın yedi harikasından biri olarak kabul edilen bir anıt mezardır. 1632 yılında Babür İmparatoru Şah Cihan tarafından, çok sevdiği eşi Mumtaz Mahal'ın mezarı olması amacıyla fildişi beyaz mermerlerden yaptırılmıştır. Ayrıca Şah Cihan'ın mezarına da ev sahipliği yapan türbe, 17 hektarlık bir alana sahiptir ve içinde bir cami, misafirhane ve üç tarafında bahçeler bulunmaktadır.

Tac Mahal'in inşaatı 1643 yılında tamamlanmıştır ancak projenin diğer aşamaları 10 yıl daha sürmüştür. Tac Mahal kompleksinin inşa edildiği dönemde yaklaşık  32 milyon rupi (günümüzde yaklaşık 60 milyar rupi) tutarında bir maliyetle inşa edildiği öngörülmektedir. Projede, mimar Ustad Ahmad Lahauri'nin önderlik ettiği 20.000 kişinin çalıştığı tahmin edilmektedir. 

Tac Mahal, 1983 yılında UNESCO tarafından "Hindistan'daki Müslüman sanatının mücevheri ve dünya mirasının başyapıtlarından biri" olarak nitelendirilmiş ve "Dünya Mirası Listesi"ne dahil edilmiştir. Birçok kişi tarafından Babür mimarisinin en iyi örneği ve Hindistan'ın zengin tarihinin bir sembolü olarak kabul edilen Tac Mahal, yılda 7-8 milyon turist tarafından ziyaret edilmektedir.

BÖLÜM 1
Genel Özellikleri

  • Tac Mahal 1632 yılında, 14. çocukları Gauhara Begum'u doğururken ölen Pers prensesi Mumtaz Mahal'ın anısına eşi Şah Cihan tarafından yaptırılmıştır. 1632'de başlayan projenin türbesi 1643'te bitirilmiş, çevresindeki binalar ve bahçeler ise beş yıl sonra tamamlanmıştır. Tac Mahal'in meşakkatli yapılış hikayesi, Şah Cihan'ın, Mümtaz Mahal'ın ölümünden sonra duyduğu üzüntüyü belgeler niteliktedir.
  • Tac Mahal, Pers ve önceki Babür mimarisinin tasarım ve mimari anlayışını yansıtmaktadır. Lâkin Tac Mahal'e benzer yapılarda önceleri kırmızı kumtaşı kullanılırken, Şah Cihan Tac Mahal'in yapımında yarı değerli taşlarla işlenmiş beyaz mermer kullanılmasını istemiştir.

BÖLÜM 2
Türbe

Türbe
  • Türbe, Tac Mahal kompleksinin merkez odağını oluşturmaktadır. Kare bir kaide üzerinde duran büyük, beyaz mermer bir yapı olan türbe, büyük bir kubbe ve kemer şeklinde eyvan bir kapıdan oluşmaktadır. Pek çok Babür mezarında olduğu gibi, Fars ve Babür mimarisinin özelliklerine sahiptir. Dört adet minare, kaide kenarlarına bakan köşelerden mezarı çerçevelemektedir.
  • İçinde çok sayıda odanın yer aldığı türbenin ana odası, Mümtaz Mahal ve Şah Cihan'ı temsil eden lahitlere ev sahipliği yapmaktadır. Mezarları ise alt odalardan birindedir.
  • Türbenin en göze çarpan tarafı ise, mezarı çevreleyen mermer kubbedir. Kubbenin, zemine en yakın olduğu nokta yaklaşık 35 metre yüksekliktedir. Biçimi nedeniyle genellikle "Soğan Kubbesi" ya da "Guava kubbesi" olarak adlandırılır. Üst kısmı, yüksekliğini vurgulacak şekilde nilüfer tasarımı ile dekore edilmiştir. Türbenin aksine hafifçe asimetrik bir yapıya sahip olan kubbenin sütunları türbenin çatısına açıklamakta ve iç kısımlara ışık tutmaktadır. Uzun dekoratif kuleler (guldastas), taban duvarlarının kenarlarından uzanır ve kubbenin yüksekliğini görsel olarak vurgular. Kubbe, geleneksel Pers ve Hint dekorasyon anlayışını birleştiren yaldızlı bir kaplama ile süslenmiştir.
  • Türbede dört adet minare bulunmaktadır. Her biri 40 metreden daha uzun olan minareler, adeta mimar Ustad Ahmad Lahori'nin simetri tutkusunu belgelemektedir. İslam mimarisine sadık olarak inşa edilen minareler, ikişer çalışma balkonu ile üç eşit parçaya bölünmüş bir yapıya sahiptir. Minareler, türbenin bir miktar dışına inşa edilmiştir. Böylece olası bir çökme durumunda türbenin zarar görmemesi istenmiştir.

BÖLÜM 3
Dış Dekorasyon

Dış Dekorasyon
  • Tac Mahal'in dış dekorasyonları Babür mimarisinin en iyi örneği olarak gösterilir. Yüzey alanı değiştikçe, süslemeler orantılı olarak rafine edilmiştir. Kompleksteki tüm yapıların dekorasyonu boya, sıva, taş dolgu veya oymalar kullanılarak oluşturulmuştur.
  • Kompleks boyunca, bazı dekoratif öğelerle oluşturulan Kuran'dan ayetler bulunmaktadır. Yakın tarihli bir araştırmada, bu pasajların Amanat Han tarafından seçildiği ortaya çıkmıştır. Tac Mahal'in ana kapısında kaligrafik yazıyla "Ey Ruh, istirahatte sükûn içindesin. Rabbine huzur içinde dön ve O'nun da senle huzur içinde olduğunu bil" yazmaktadır. Bu hat 1609'da Abdul Haq adlı bir hattat tarafından yazılmıştır. Şah Cihan, bu göz kamaştırıcı eseri için ödül olarak kendisine "Amanat Han" unvanını vermiştir. 
  • Süpürgelikler, minareler, ağ geçidi, cami, çene ve bazı mezar yüzeylerinde soyut formlar kullanılmıştır. Kumtaşından yapılan binaların kubbeleri ve tonozları, ayrıntılı geometrik formlar oluşturmak için kazıma boyalarla oyulmuştur.
  • Balıksırtı kakmalar, bitişik öğelerin pek çoğu arasındaki boşluğu tanımlamak için kullanılmıştır. Kumlu binalarda beyaz kaplamalar, beyaz mermerlerde ise koyu veya siyah kaplamalar kullanılmıştır.
  • Mermer yapıların harçlı alanları, karmaşık bir geometrik desen dizisi yaratan zıt renklerde boyanmıştır. Zeminler ve yürüyüş yollarında, mozaik şeklinde kontrastlı fayans veya bloklar kullanılmıştır.

BÖLÜM 4
Bahçe

Bahçe
  • Tac Mahal kompleksi, 300 metrekare büyüklüğünde ve kare biçiminde bir Babür bahçesi etrafına kuruludur. Bahçenin büyük bir kısmında, çiçek tarlalarıyla yükseltilmiş yollar bulunmaktadır. Mezar ile bahçenin ortasındaki geçit arasında, türbenin görüntüsünü yansıtacak şekilde bir havuz ve mermerden su deposu yer alır. Bu yükseltilmiş mermer su deposuna "El Hawd el-Kawthar" adı verilmiştir.
  • Pers bahçelerinden esinlenen bir tasarıma sahip olan havuz, ilk Babür imparatoru Babür Han döneminde Hindistan'da yaygınlık kazanan bir tasarım anlayışının izlerini taşımaktadır. Babür döneminin mistik İslami metinlerinde cennet; dağdan akan dört nehir ile çevrili ideal bir bereket bahçesi olarak tanımlanır.
  • Tac Mahal'in bahçesi adeta sıradışıdır. Zira ana unsur olan, mezar bahçenin sonunda bulunmaktadır. Düzen ve mimari özellikler bakımında "Shalimar Bahçeleri" ile büyük benzerlikler taşıması, araştırmacıların her iki bahçenin de aynı mimar Ali Mardan tarafından tasarladığını düşünmelerine yol açmıştır . 

Bu İçeriğe Tepki Ver

0
Bravo
0
Sevdim!
0
Çok iyi!
0
Hoş değil!
0
Yok artık!
0
Kızgın:!
0
Çok acı!

Üyelerimizin Yorumları

Yazar Bilgisi

Artemis Tapınağı
Portekiz
Finlandiya
Pembe Cami
Çin Seddi
Göbeklitepe