Loki

İskandinav mitolojisinin bilindik tanrılarından biridir. En aldatıcı ve hilekar tanrıdır. İskandinav mitolojik hikayelerindeki birçok hikayede olaylar hep Loki'nin başının altından çıkmıştır. Hikayelerde genellikle hilekarlığı ve numaralarıyla tanrıların başını derde sokmuş sonra yine yeteneklerini kullanarak bunları telafi etmiştir. 

Sanıldığının aksine Odin'in oğlu değildir. Ancak Odin onu Thor'la birlikte tutmuştur. Babası dev Farbauti'dir. Farbauti kelimesi "yeri göğü inleten" anlamına gelmektedir. Annesi ise dev Laufey ya da ne olduğu bilinmeyen Nal olarak geçer. Laufey zayıf ve güzel olması sebebiyle iğne olarak da bilinir. Helblinde ve Byleistr adlı iki kardeşi olduğu söylenir. Hel, Fenrir ve Jormungundr isimli üç çocuğu vardır. Bu çocuklar Asgard dışında ilişki yaşadığı dişi dev Angrboda'dandır. Angrboda adı "Kader Habercisi" anlamına gelir. Ayrıca Asgard'da Sigyn ile bir evliliği vardır. Bu evlilikten de Nari (ya da Narfi) ve Vali adlı iki çocuğu vardır. Sigyn Loki'ye olan bağlılığı ile bilinir. Ayrıca Loki Sleipnir adlı bir atın annesidir. Bu at Svadilfari isimli bir atla olan birlikteliğinden dünyaya gelmiştir. Loki Odin'in kan kardeşidir. Diğer tanrılar bile Loki'nin Asgar'a ne zaman geldiğini bilmezler. 

Hikayelerde Loki oldukça ikna edici bir tanrı olarak yer alır. Kılık değiştirme gücüyle kendisini istediği bir kişi ya da bir hayvana dönüştürebilir. Loki oldukça hazırcevap ve atılgan bir karakterdir. Hikayelerde işine geldiği sürece tanrılara da devlere de yardım etmiştir. Oldukça yakışıklı olduğu anlatılır. Ancak her zaman fesatlık düşünür. Loki'nin bir sembolü de bazı hikayelerde de kullandığı uçan ayakkabılarıdır. Bu ayakkabılar sayesinde Loki gökte yürür. 

Loki'nin Angrboda isimli devden üç çocuğu vardır. Odin bu çocuklardan gördüğü bir rüyayla haberdar olur. Rüyasında ileride bu çocukların büyük savaşta tanrıların karşısında yer alacağını görür. Bunun üzerine çocukların Asgard'a getirilmesini ister. Thor'un da eşliğinde tanrılar çocukların alınması için Jotunheim'a giderler. Çocuklar burada Angrboda'nın kalesinde oyun oynamaktadırlar. Tanrılar çocukları alır ve Asgard'a getirirler. 

Çocuklardan ilki bir çam ağacı kütüğüne bağlı olarak getirilmiştir. Bu çocuk bir yılan olan Jormungundr'dur. Dişlerinden yakıcı bir zehir püskürtmektedir. Yılan Jotunheim'dan Asgard'a gelene kadar büyümüştür ve hala hızla büyümektedir. Odin bu çocuğun kimseye zarar veremeyeceği bir yere yerleştirilmesine karar verir. Bu nedenle onu Midgard'ı çevreleyen denize getirir. Yılanı denize bırakır. Yılan burada büyümeye devam eder ve giderek Midgard'ın etrafını sarar. O yüzden onu Dünya Yılanı ya da Midgard Yılanı olarak da adlandırırlar. 

Loki'nin ikinci çocuğu bir kızdır. Bu kızın vücudu bir yandan bakıldığında çok güzel ve alımlıdır. Babası Loki gibi yeşil gözleri ve kırmızı dudakları vardır. Diğer yandan bakıldığında ise kız çürümüş bir cesettir. Odin'le konuşmalarından anlaşıldığı üzere kibar ve akıllıdır. Odin kıza canlı mı yoksa ölü mü olduğunu sorduğunda ikisi de olmadığını sadece kendisi olduğunu söyler. Ancak ölülerle daha iyi anlaşmaktadır çünkü canlılar ona tiksinerek bakar. Bu kızın adı Hel'dir. Odin onu karanlık yerlerin en derininin hakimi ve dokuz diyardaki tüm ölülerin hükümdarı yapar. Savaşta yiğitçe ölüp Valhalla'ya gidenler hariç tüm ölüler Hel'in Krallığının misafiri olacaktır. Bunun üzerine Hel ışıksız diyara götürülür. Hel'in burada "Açlık" isimli bir kasesi, "Kıtlık" isimli bir bıçağı ve "Hastayatağı" isimli bir yatağı vardır. 

Kalan son çocuk ise Kurt Fenrir'dir. Asgard'a geldiğinden beri durmaksızın büyümüştür. Bir köpek yavrusu boyutlarından bir ayı boyutuna hızla ulaşmıştır. Hala da büyümektedir. Onu  bağlayacak sağlam zincirler bulunana kadar Fenrir Tyr'in gözetiminde Asgard'da bakılır. Denenen hiç bir zincir Fenrir'i tutacak kadar güçlü değildir. Sonunda Odin cücelere Gleipnir isimli bir zincir yapmaları talimatını verir. Cüceler bu zincirin yapımında alışılmamış malzemeler kullanır. Bir kedinin ayak izleri, bir kadının sakalı, bir dağın kökleri, bir ayının kas teli, bir balığın nefesi, bir kuşun tükürüğü kullanılır. Hatta bu nedenle günümüzde bunlardan hiç birinin görülemeyeceği söylenir. Çünkü cüceler Gleipnir'i yaparken bu malzemelerin tümünü kullanmıştır. Nihayetinde zincir tamamlanır. Kurt Fenrir'e zinciri kırmayı denemesini söylerler. Eğer kıramazsa zinciri çıkarma sözü de verirler. Fenrir bunda bir hile olduğunu anlar. Ancak zincir de çok ince görünmektedir ve zinciri kırıp kendini kanıtlamak da ister. Bunun üzerine tanrılardan birinin elini ağzına koymayı kabul etmesi halinde bağlamayı kabul eder. Tyr gönüllü olur. Fenrir zincirlerini kıramaz. Tanrılar gülmeye başlarlar ve Fenrir'i çözmezler. Bunun üzerine Fenrir de Tyr'in elini ısırır ve koparır. Kurt Fenrir zincirinin bağlandığı kaya ile birlikte yerin derinliklerine saklanır. Fenrir yerin derinliklerine gömülürken her şeyin sonu geldiğinde Odin'i öldürmeye ve Güneşi ve Ayı yutacağına yemin eder.

Bu da Loki'nin başının altından çıkan ve yine Loki sayesinde çözülen bir hikayedir. Tanrılar keşif yapmak için çıktıkları gezide acıkınca bir sığır avlarlar. Saatlerce uğraşmalarına rağmen sığır eti bir türlü pişmez. Hep çiğ kalır. Sonunda mecburen kendilerine yardım teklif eden bir kartalın teklifini kabul ederler. Kartal onlara eti pişirmelerinde yardım edecektir. Tanrılar da kartalın etten yemesine izin verecektir. Kartal sözünü yerine getirir ve etin pişmesi için gökyüzünde çok hızlı uçarak ateşten bir girdap yaratır. Et pişince kartal etten yemeye başlar. Ancak Loki dayanamaz ve mızrağını kartalın göğsüne saplar. Kartal acıyla uçmaya başlar ve peşinde Loki'yi de sürükler. Loki kartala kendisini bırakması için yalvarır. Kartal Loki'yi tek şartla bırakır. Idunn'u ve ölümsüzlük elmalarını kendisine getirmesi. Idunn'un elmaları Asgard Tanrılarının ölümsüzlüğünün sırrıdır. Tanrıların yaşlanmasını engeller. Tanrılar ne zaman yorgun, yaşlanmış hissetse Idunn'un elmalarından yerler. Bunlar lezzetli altın elmalardır. Loki Asgard'a dönünce Idunn'a ormanda daha güzel altın elmalar gördüğünü söyleyip onu kandırır. Idunn buna inanır ve Loki'yle birlikte ormana gider. Ormanda onları aslında baştan beri kartal kılığına girmiş olan Thiazi beklemektedir. Thiazi Idunn'u ve elmalarını kaçırır. Tanrılar Asgard'da yaşlanmaya başlayınca ve Idunn'u bulamayınca Loki'den şüphelenirler. Loki'yi Idunn'u geri getirmesi için yollarlar. Loki Freya'nın doğan tüylü pelerinini alır ve Thiazi'nin şatosuna uçar. Idunn'u fındığa dönüştürerek onu kaçırır.Thiazi kartal kılığında peşlerinden gelir ama Asgard'ın etrafında yakılan ateşte yanarak ölür. Thiazi'nin intikamını almaya gelen kızı Skadi tanrılar tarafından verilen üç hediye ile tatmin edilir. Skadi'ye tanrılardan birini kendisine eş olarak alma imkanı tanınır. Ancak Skadi eşini tanrıların ayaklarına bakarak seçecektir. Ardından Skadi'nin gülmesi sağlanır. Bunun için Loki kendisinin mahrem bölgelerine bir ip bağlar. İpin diğer ucunu da keçiye bağlar. Keçi ile ipi çekiştirmeye başlarlar. Sonunda ip kopar ve Loki Skadi'nin kucağına düşer. Böylece Skadi güler. Son olarak Thiazi'nin unutulmaması için Odin onun göz kürelerini gökyüzüne fırlatır ki bu yıldızlar hala gökyüzünde parlamaktadır. 

Baldr'ın gördüğü kabuslar üzerine bunları araştırmaya çıkan Odin ölü bir kadından Baldr'ın öleceğini öğrenir. Bunun üzerine karısı Frigg dünyadaki her şeyden Baldr'a zarar vermemesi için söz alır. Asgard'a gelip bunu anlatır. Ardından tüm tanrılar Baldr'a saldırmayı denerler ama hiçbir şeyle ona zarar veremezler. Frigg sadece ökse otunu çok zararsız gördüğü için onu es geçer. Bunu öğrenen Loki ökse otundan bir ok yapar. Bu oku Baldr'a atması için Baldr'ın kör kardeşi Hod'a verir.  Hod'un bu oku atmasıyla Baldr ölür. Hel misafiri olan Baldr'ı sadece bir şartla geri vermeyi kabul eder. Dünyadaki herkesin ve her şeyin Baldr'ın ölümüne ağlaması gerekir. Ancak yine ağlamayan yaşlı bir kadın kılığındaki Loki olur ve Hel Baldr'ı vermez. 

Tanrılar Aegir'in salonunda yaptıkları bir ziyafette Loki Aegir'in hizmetkarı Fimafeng'i bıçaklar. Ardından ziyafeti terk etmeyi reddedip tüm tanrılarla alay etmeye devam eder. Thor'un ziyafete katılmasıyla Loki ziyafetten ayrılır. Bir süre gözden uzak kalmak için deniz kıyısındaki evinde saklanır. Burada somona dönüşür. Tanrıların kendisini nasıl yakalayabileceğini düşünürken balık ağı yapmayı öğrenir. Tanrıların geldiğini görünce bu ağı ateşe atar ve somona dönüşerek suda saklanır. Tanrılar ateşin içindeki ağı görüp Loki'nin somona dönüştüğünü anlarlar. Kendileri de büyük bir ağ örerler. Ardından Loki'yi suda ağ ile kıstırırlar. Tanrılar Loki'nin kaçmak için aşağı yüzeceğini tahmin ederler. Ama Loki sırf bu yüzden akıntının aksi yöne, yukarı yüzerek bir süre kaçar. Ancak çok uzaklaşamadan Thor tarafından yakalanır. Loki bir mağaraya getirilir. Burada eşi Sigyn ve çocukları Vali ve Narfi vardır. Tanrılar Vali'yi kurda dönüştürür. Vali kardeşi Narfi'yi öldürür ve mağaranın derinliklerine kaçar. Loki oğlu Narfi'nin bağırsaklarıyla bağlanır. Skadi'nin getirdiği bir yılan mağaranın tavanına konur. Yılan düzenli olarak dişlerinden yakıcı bir zehri Loki'nin yüzüne damlatır. Loki orada öylece bırakılır. Sigyn o günden beri Loki'nin başında elinde bir kase ile zehir damlalarını yakalayarak durur. Kase dolduğu zaman onu dökmek için ara verdiğinde zehir Loki'nin yüzüne damlar ve tüm yer Loki'nin çırpınmalarıyla sarsılır. 

Ragnarok geldiğinde Loki bağlarından kurtulacaktır. Ölülerin tırnaklarından yapılmış devasa gemi Naglfari'yi sürecektir. Savaş sırasında Loki Asgard'lı tanrıların karşısında yer alır. Loki asıl büyük dövüşünü Heimdall ile verir. Dövüşleri sırasında ikisi de birbirini öldürür. Loki ölmek üzereyken dünyadaki tüm canlıların öldürüldüğünü ve kendi tarafının kazandığını düşünür. Ama Heimdall kurtulanları görür.