Machu Picchu

Machu Picchu, Güney Peru’nun Eastern Cordillera bölgesinde yer alan ve deniz seviyesinden 2.430 metre yükseklikte olan 15. yüzyıldan kalma antik şehirdir. İnka medeniyetinden günümüze korunaklı bir şekilde kalmayı başaran kent, Dünya'nın yedi harikasından biri olarak kabul edilmektedir. 

Çoğu arkeolog Machu Picchu'nun, İnka imparatoru Pachacuti (1438–1472) için bir mülk olarak inşa edildiğine inanmaktadır. 1450 civarında İnkalar tarafından inşa edilen şehir, İspanyol fetihleri yüzünden bir asır sonra terkedilmiştir. 

Machu Picchu, cilalı kuru taş duvarlarla klasik İnka tarzında inşa edilmiştir. Üç ana yapısı Intihuatana, Torreon Tapınağı ve Üç Pencerenin Odası'dır. Kalan yapıların çoğu 1976 yılında restore edildilmiştir. Machu Picchu, 1981'de Peru Tarihi Kutsal Koruma Alanı'na, 1983'te ise UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilmiştir. 

• 1450–1460 yılları arasında inşa edildiği düşünülen Machu Picchu, iki büyük İnka hükümdarı olan Pachacutec Inca Yupanqui (1438–1471) ve Túpac Inca Yupanqui (1472–1493) döneminde yapılmıştır. Machu Picchu bir  “kraliyet” mülkü olarak kabul edilmekle birlikte, şaşırtıcı bir şekilde "mülk"e indirgenemeyecek kadar fazla sayıda yapıya sahiptir. İnka İmparatorluğu'nun İspanyol Fetihleri'nin ardından bölgeden göç etmesinden önce, yaklaşık 80 yıllık bir süreçte kullanılmıştır.
• Bir kraliyet mülkü olarak kullanıldığı dönemde en fazla 750 kişinin yaşadığı ve bunların çoğunun kraliyete hizmet eden çalışanlar olduğu tahmin edilmektedir. Kent, hükümdar Pachacutec'e ait olmasına rağmen, dini görevlilerin ve bazı mevsimlik işçilerin de orada yaşadığı tahmin edilmektedir. Mevsimlerin sert geçtiği dönemlerde kentin nüfus sayısında azalma yaşandığı düşünülmektedir.
• İskelet kalıntıları üzerinde yapılan araştırmalar, orada yaşayan insanların çoğunun farklı kökenlerden gelen göçmenler olduğunu göstermektedir. Araştırmalar sonucunda elde edilen bulgular, göçmenlerin bir kısmının kıyı bölgesinden geldiğine işaret etmektedir. Bölgede bulunan pek çok insanın, İnka İmparatorluğu'nun birçok bölgesinde bulunanlardan daha düşük seviyelerde artrit ve kemik kırığı geçirdiği tespit edilmiştir. Artrit ve kemik kırığı olan İnka bireyleri genellikle ağır fiziksel işçilikle uğraşan ya da orduda görev yapan kimselerdi.
• Ayrıca araştırmalar bölgeye bazı hayvan türlerinin getirildiğini gösteriyor. Zira yapılan araştırmalarda Peru bölgesine ait olmayan pek çok kemik türü ortaya çıkarılmıştır. Bulunan hayvan kemiklerinin çoğu, lama ve alpakalara aitti. Araştırmacılar bu hayvanların et tüketimi ve deri kullanımı için Puna bölgesinden getirilmiş olabileceğini öne sürüyor. Ayrıca bölgedeki mağaralarda Gine domuzu kalıntıları bulunmuştur. Bu da İnka İmparatorluğu'nda kurban ve et tüketiminin yaygın olduğunu, en azından gömme törenlerinde kullanıldığını düşündürmüştür. 

• Machu Picchu, güney yarımkürede, ekvatorun 13.164 derece güneyinde yer almaktadır. Machu Picchu dağının tepesinde bulunan şehir, Cusco'nun 80 km kuzeybatısında ve ortalama deniz seviyesinden yaklaşık 2.430 metre yüksektedir. Dolayısıyla İnka Medeniyeti'nin başkentinden daha ılıman bir iklime sahiptir.
• Güney Amerika'daki en önemli arkeolojik alanlardan biri, Latin Amerika'nın en çok ziyaret edilen turizm merkezlerinden biri ve Peru'nun en çok ziyaret edilen turistik bölgesidir.
• Machu Picchu yağışın bol olduğu bir iklime sahiptir ve yıllık yağışların büyük bir kısmı Ekim - Nisan ayları arasında gerçekleşmektedir.
• Machu Picchu, üç tarafını çevreleyen Urubamba Nehri'nin bir yamacının üzerinde, uçurumların nehre 450 metre dikey olarak düştüğü bir nehir üzerinde yer almaktadır. Sabahları nehirden yükselen yoğun sis bulutlarıyla çevrilidir. 
• Machu Pichu, Machu Picchu ve Huayna Picchu dağları arasına konumlanmıştır ve verimli bir su kaynağına sahiptir. 

• Site kabaca kent, tarımsal alan, yukarı kasaba ve aşağı kasaba olmak üzere dörde bölünmüştür. Tapınaklar yukarı kasabada yer alırken, depolar ve tedarik merkezleri aşağı kasabada yer almaktadır. Mimarileri çevredeki dağlara göre yapılan yaklaşık 200 bina bulunmaktadır.
• Dönemine göre benzersiz sulama sistemleri kurularak tarlaların sulanması sağlanmıştır. Duvarlara yerleştirilmiş olan taş merdivenler, bölgedeki yapılara diğer yapılar üzerinden erişim imkanı sağlayacak şekilde inşa edilmiştir.
• Şehrin doğu kısmında evler, batı kısmında ise büyük olasılıkla dini törenlerin düzenlendiği bir meydan bulunmaktadır. Ayrıca meydanda Torreón adında devasa bir tapınak bulunmaktadır.
• Şehrin ana kısmında bulunan başlıca yapılar; Intihuatana, Güneş Tapınağı ve Üç Pencerenin Odası'dır. Bu yapılar aynı zamanda Güneş Tanrısı olan en büyük ilahları Inti'ye adanmıştır.

• Yarım daire şeklindeki tapınak, biçimsel olarak Cusco ile Pisac'ta bulunan Güneş Tapınağı ile aynıdır. Tapınağın içinde 1,2 m x 2,7 m yüzeye sahip kayadan yontulmuş küçük bir platformun yanı sıra pürüzsüz bir kat vardır. Tapınağın ayrıca, "Gündönümü Penceresi" ve "Qullqa Penceresi" adlarını taşıyan iki yamuk penceresi vardır. Bu pencereler geceleri ortaya çıkan takım yıldızlarının görülebileceği ve belirli açılardan bakınca ahenk yaratabileceği şekilde yerleştirilmiştir.

• Intihuatana taşı, Güney Amerika'da birçok ritüelin yapıldığı taşlardan biridir. Bu taşlar, kış gündönümünde doğrudan güneşe dönük olacak şekilde konumlandırılmıştır. Taşın adı Quechua dilinden gelmektedir ve "İnti" "Güneş" anlamına gelir. Intihuatana tam olarak çeviris "Güneşi Bağlamak için Bir Araç" olarak yapılabilir. İnkalar yıl boyunca taşın Güneş'i yerinde tuttuğuna inanıyorlardı. Her yıl 11 Kasım ve 30 Ocak'ta, öğlen saatlerinde güneş tam olarak taşın üzerinde durmaktadır. Taş 21 Haziran'da, güney yönüne en uzun gölgeyi, 21 Aralık'ta ise kuzey yönüne en uzun gölgeyi düşürmektedir.

• Machu Picchu, hem kültürel hem de doğal bir UNESCO Dünya Mirası Alanıdır. 1911'de keşfedilmesinden bu yana, her yıl milyonlarca turist tarafından ziyaret edilmiştir.
• Peru'nun en çok ziyaret edilen turistik cazibe merkezi olması, hükümetin bölge turizminden kazandığı geliri arttırmak için hamleler yapmasına neden olmuştur. 1990'ların sonunda Peru hükümeti, bölgenin çevresine butikler ve restoranlar içeren bir turizm kompleksi kurmuştur. Ayrıca ulaşımı kolaylaştırmak için teleferik ve lüks bir otel inşa edilmesine izin vermiştir. Dünyanın pek çok ülkesinden çok sayıda bilim insanı hükümetin hamlelerini protesto etse de, 2018 yılında ikinci bir teleferik inşasına başlanmıştır. Bu sebeple UNESCO, Machu Picchu'yu "Tehlike Altındaki Dünya Mirası" listesine ekleme planları yapmaktadır.