Balıkesir
Balıkesir, büyük bir kısmı Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nin Güney Marmara Bölümü’nde, küçük bir kısmı ise Ege Bölgesi’nin Asıl Ege Bölümü’nde yer alan bir ilidir.
14.299 km² yüz ölçümüne sahip ilin doğusunda Bursa, güneydoğusunda Kütahya, batısında Ege Denizi, güneybatısında İzmir, kuzeyinde Marmara Denizi, kuzeybatısında Çanakkale güneyinde ise Manisa yer almaktadır.
İlin hem Ege Denizi hem de Marmara Denizi’ne kıyısı vardır.
Balıkesir’in plaka (trafik) kodu 10, telefon alan kodu 266, posta kodu ise 10000’dir.
BÖLÜM 1Balıkesir İlçeler ve Nüfus
- Balıkesir ilinde 20 adet ilçe, 21 adet belediye bulunmaktadır.
- Dursunbey, yüzölçümü bakımından Balıkesir’in en büyük ilçesi iken nüfus ve yüzölçümü bakımından en küçük ilçesi ise Marmara’dır.
- Şehrin toplam nüfusu 2018 yılı nüfus sayımına göre 1.226.575 kişidir. Bu nüfusun %49,96’sını erkekler, %50,04’ünü kadınlar oluşturmaktadır.
- Toplam nüfusu ile Türkiye’de 31. Marmara Bölgesi’nde ise İstanbul, Bursa ve Kocaeli'den sonra dördüncü sırada yer alır.
- Nüfusun üçte biri Balıkesir merkez ve çevresinde yaşamaktadır.
İlçelere Göre Nüfus Dağılımı
- Altıeylül: 181.209
- Karesi: 181.013
- Edremit: 154.487
- Bandırma: 154.359
- Gönen: 73.829
- Ayvalık: 71.063
- Burhaniye: 60.799
- Bigadiç: 49.887
- Susurluk: 39.058
- Dursunbey: 35.875
- Sındırgı: 33.924
- Erdek: 32.963
- İvrindi: 32.758
- Havran: 27.741
- Kepsut: 23.123
- Manyas: 19.339
- Savaştepe: 18.243
- Gömeç: 13.894
- Balya: 13.141
- Marmara: 9.870
BÖLÜM 2Balıkesir’in Tarihçesi
- Balıkesir’de ilk yerleşmeler tarih öncesi döneme dayanmaktadır. Kalkolitik çağın sonlarında Balkanlardan gelen göçmenlerin yerleştiği, Tunç Çağında ise bölgenin Troia kültürünün etki alanı içinde bulunduğu bilinmektedir.
- Balıkesir’de tarih öncesi döneme ait en önemli buluntular Ovabayındır, Yortan ve Babaeski mezarlıklarıdır.
- Kentte yaşadığı bilinen ilk topluluk Misyalılar’dır. Misyalılar döneminde Balıkesir, Misya olarak adlandırılan bölgenin Küçük Asya kısmında yer almaktaydı.
- Başlıca yerleşim yerleri ise, Bandırma (Panarmos), Pergos (Pekot), Sarıköy (Jaleya), Erdek (Artas), Belkız (Sizik), Mihaliç (Miyopolis), Gönen (Artema) ve Lâpseki (Lampeseak) ‘dir.
- Bağımsız bir devlet kuramayan Misyalılar; Frig, Hitit, Pers, Truva, Büyük İskender ve Bergama krallıklarının egemenliği altında yaşamışlardır.
- Bölge Hitit İmparatorluğu döneminde Assua olarak adlandırılmıştır.
- M.Ö. 1200 yıllarında başlayan deniz kavimleri göçüyle bölgeye Thrak boyları yerleşmiştir.
- M.Ö. 4. yüzyıldan itibaren bölge Pers istilasına uğramıştır.
- Sonraları Pers hükümdarı III. Darius tarafından Bergama (Pergamon) krallığına bağlanan bölge, Bergama kralı öldükten sonra M.Ö. 1129’da Romalıların eline geçmiştir ve Roma İmparatorluğu`nun Anadolu’daki ilk eyaleti olan Küçük Asya (Asia Minör)’ya bağlanmıştır.
- Roma imparatoru Hadrianus, Balıkesir ovası (Apias Pediun)’nda başarılı bir ayı avı geçirdikten sonra bu av anısına kent bir kurulmasını emretti. Kentin ismi İmparatorun ismine atfen Hdrianoutheria (Balıkesir) kondu.
- Roma imparatorluğunun M.S. 395’de ikiye ayrılmasıyla kentin idaresi Doğu Roma yani Bizans’a geçti. Bu dönemde kent piskoposluk merkezi haline gelmiştir.
- Romalılar bölgeye uzun süre hüküm sürmüşlerdir. Balıkesir bölgesi M.S. 395’te Roma İmparatorluğunun Doğu ve Batı olarak ikiye ayrılmasıyla başkenti İstanbul (Kostantinopolis) olan Doğu Roma İmparatorluğunda kalmıştır.
- Bölgede Müslümanlar ilk kez Hz. Muaviye zamanında Müslüman Arapların Konstantiniyye’yi almak için sefere çıkmalarıyla görülmüş ve bölge MS. 670-678 yılları arasında Arapların idaresinde kalmıştır.
- 678 yılında İslam ordusu geri çekilmiş ve bölge zayıflayarak derebeylerin eline geçen Bizans tarafından yönetilmeye devam edilmiştir.
- Anadolu’da Selçuklu Devletini kuran Kutalmış oğlu Süleyman, Balıkesir’e yakın birçok bölgeyi ele geçirdikten sonra 1076’da Misya şehirlerini Türk hâkimiyeti altına almıştır. Haçlı seferlerinin ardından I. Kılıç Arslan’ın da vefatıyla Selçuklular Batı Anadolu’dan çekilmişlerdir.
- Selçukluların uç beyliklerinden olan Türkmenler 1206 yılından itibaren Misya kentlerine, özellikle Edremit Körfezi civarına akınlara başlayınca Bizanslıların çoğu bölgeyi boşaltmıştır. Moğol baskınından kaçan Türk kabilelerinin de 1260 yıllarında Batı Anadolu ve Marmara Bölgesine gelip yerleşmesiyle bölge Türkleşmeye başlamıştır. Akabinde diğer Türk boylarına mensup pek çok köylü, tüccar ve zanaatkâr da Türkistan’dan gelip bölgeye yerleşmiştir.
- Anadolu’nun batısına yerleşerek “Uç Beylikleri” kuran Oğuz boyları beyliklerinden biri de Misya’da XIII. yüzyıl sonlarında kurulmuş olan Karesi Beyliğidir. Bu bölge haricinde de birçok bölgeye hakim olan Karesi Beyliği’nin toprakları ilerleyen zamanlarda Orhan Gazi tarafından Osmanlı topraklarına katıldı.
- Orhan Gazi, Karesi’yi merkeze bağlı bir sancak haline getirerek burayı Karesi Sancağı yaptı. Orhan Gazi, sancağın merkezi olan Balıkesir’e, oğlu Şehzade Süleyman’ı sancak beyi olarak tayin edince bölge aynı zamanda bir Şehzade Sancağı olmuştur.
- XVII yy. sonlarında Balıkesir yöresi Yörük, Türkmen ve Çepni gibi Türk boylarından yoğun göçler almaya başlamıştır. Devlet, bu göç problemini çözmek için XIX. yy.da planlı bir iskân politikası izleyerek pek çok aşiret ve topluluğu uygun yerlere yerleştirerek yerleşik düzene geçilmesini sağlamıştır.
- Balıkesir, 1877-1878 yılındaki Osmanlı-Rus Savaşı ve 1912-1913 yıllarında Balkan Harbi’nde yenilmesi sonucu Balkanlardan çok sayıda göç almıştır. Rus ve Bulgarların katliamından kaçabilenler de Balıkesir ve civarına gelmişlerdir. Ayrıca Rusların eline geçen Kafkasya toprakları ve Kırım’dan gelenler de bölgede iskân edilmişlerdir.
- Osmanlı Devleti 1914-1918 yılları arasında yaşanan I. Dünya Savaşı’ndan yenik çıkınca Yunanlılar, gözlerini Batı Anadolu topraklarına diktiler. Yunanistan’ın buraları işgal etmesini diğer Avrupa devletleri de destekledi.
- Yunanlar 15 Mayıs 1919’da İzmir’e ve Anadolu’nun içlerine doğru girmeye başladılar. 29 Mayıs’ta Ayvalık Yunanlılarca işgal edildi.
- Temmuz 1919 ve Eylül 1919 tarihlerinde yapılan I. ve II. Balıkesir Kongreleri sonucu her bölgede Kuva-yi Milliye teşkilatları kuruldu.
- Mustafa Kemal, milli Mücadele için İstanbul’dan Balıkesir’e gelerek askeri birlikler oluşturmaya başladı. Bu birlikler teçhizat yetersizliği ve Yunanların sayıca üstün olması nedeniyle ancak bir yıl dayanabildi.
- 22 Haziran 1920 itibariyle Yunan işgali içerilere doğru yayılmaya başladı. Bu arada Anadolu’da Türk halkını Yunanlara karşı direnmeye çağıran ve düzenli bir ordu kurmaya Mustafa Kemal’e Balıkesirliler büyük destek verdiler. Bu sebeple bu şehrin Türk Milli Mücadelesi açısından özel bir yeri bulunmaktadır.
- Türkler Sakarya zaferiyle Anadolu topraklarının sahibi olduğunu bir defa daha ispatlamış, 9 Eylül 1922’de İzmir’de Yunanları denize dökerek Kurtuluş Savaşı’ndan başarıyla çıkmıştır. Eylül ayının ilk haftasında ise Balıkesir ve kazaları kurtulmuştur.
- Balıkesir, Osmanlı Devleti zamanında batı Anadolu`nun iskanında, İstanbul`un alınmasında ve Kurtuluş Savaşı`nda büyük önem taşımış günümüzde de ticaret ve ekonomisi ile Türkiye Cumhuriyeti’nin önemli şehirlerinden biri haline gelmiştir.
BÖLÜM 3Balıkesir’in Coğrafi Özellikleri
- Balıkesir’de yer şekilleri fazla engebeli olmayıp, genelde dalgalı düzlüklerden oluşmaktadır. İl yüz ölçümünün yarısından fazlasını akarsu vadileriyle parçalanmış plato düzlükleri oluşturmaktadır.
- Güneybatı ve güneydoğu kesimleri daha dağlık olsa da yükselti 2000 metreyi bulmaz. İlin en yüksek zirvesi Akdağ Tepe’de bulunur.
- Kazdağı, Madra Dağı, Karadağ ve Gencal dağları önemli dağlarındandır.
- İlde eşik ve sırtlarla birbirinden ayrılmış deniz seviyesine yakın alçak ovalar bulunmaktadır. Denizden yükseklikleri 10-220 metre arasında olan ve bitkisel üretim açısından büyük önem taşıyan bu ovalardan bazıları; Edremit, Manyas ve Sındırgı gibi ovalardır.
- Balıkesir’de hem Marmara Denizi’ne hem Ege Denizi’ne dökülen akarsular mevcuttur. Gönen Çayı ile Susurluk Çayı Marmara Denizi’ne dökülürken, Havran Çayı Ege Denizi’ne dökülür. Üzümcü Çayı, Kille Deresi ve Simav Çayı diğer önemli akarsulardandır.
- Balıkesir’in en önemli doğal gölü bazı kaynaklarda Kuş Gölü adıyla geçen Manyas Gölü’dür. Tuz Gölü ve Kirimitçi Gölü diğer doğal göllerdendir. İlde ayrıca İkizcetepeler, Çaygören ve Sarıbeyler gibi birçok baraj gölü ve gölet bulunmaktadır.
- Balıkesir toplam 290,5 km’lik kıyı uzunluğuna sahiptir. 175 km’si Marmara Denizi’ne 115 km’si Ege Denizi’ne olan kıyılardır.
- Ege Denizi’ndeki kıyı uzunluğunun; 54 km’sini Ayvalık, 12 km’sini Burhaniye, 32 km’sini Edremit ve 18 km’sini Gömeç ilçeleri oluştururken, Marmara Denizi’ndeki kıyı uzunluğunun ise 60 km’sini Bandırma, 34 km’sini Erdek, 9 km’sini Gönen ve 72 km’sini de Marmara ilçeleri oluşturur.
- Ege Denizi'nde Ayvalık Adaları olarak bilinen 22 ada ve Marmara Denizi'nde Marmara Adaları olarak bilinen adalar Balıkesir il sınırları dahilindedir. Ayvalık İlçesi sınırları içinde Alibey (Cunda), Hasır, Küçük ve Büyük Maden adaları yer alırken Marmara İlçesi sınırları içinde; Marmara, Türkeli (Avşa), Etkinlik ve Paşalimanı adaları yer alır. Ayrıca Erdek ilçesi sınırları içerisindeki Kapıdağ Adası ve Ayvalık’taki Şeytan Sofrası çiftli tombolo ile karaya bağlanarak birer yarımadaya dönüşmüştür.
BÖLÜM 4Balıkesir’in Dağları ve Tepeleri
- Akçaldede Tepe
- Akkaya Dağı
- Aktuzla Dağı
- Balaban Dağı
- Büyükçal Dağı
- Çamağıl Tepesi
- Civan Dağı
- Çobandede Tepesi
- Dölekli Tepe
- Dul Dağı
- İlyas Dağı
- Kabaağaçlı Tepe
- Kapı Dağı
- Kayalar Dag
- Kaz Dağı
- Kese Tepesi
- Kırklar Tepe
- Kocakayran Dağı
- Naldöken Tepesi
- Namazlar Tepesi
- Öbekalan Dağı
- Şabla Dağı
- Şahinkaya Tepesi
- Sakar Tepesi
- Seydan Dağı
- Solarya Dağı
- Türken Tepesi
- Ulus Dağı
- Yüksek Tepe
- Yumaklı Dağ
- Karadağ
- Edincik Dağı
- Sularya Dağı
- Gencal dağları
- Çataldağ (Kepezdağı)
- Alaçam Dağları
- Madra Dağı
- Hodul Dağı
- Karataş tepesi
BÖLÜM 5Balıkesir’in Ovaları
- Balıkesir Ovası
- Manyas Ovası
- Gönen Ovası
- Edremit Ovası
- Sındırgı Ovası
- Bigadiç Ovası
- Burhaniye Ovası
- Ayvalık Ovası
BÖLÜM 6Balıkesir’in Akarsuları
- Aşçı Deresi
- Balat Deresi
- Balıklı Dere
- Çakır Dere
- Çakıroba Çayı
- Cehiz Deresi
- Çiftlik Deresi
- Çınarlı Dere
- Dar Dere
- Darıçukuru Deresi
- Değirmen Dere
- Değirmen Deresi
- Değirmencik Deresi
- Dursunbey Çayı
- Dutlu Dere
- Edremit Çayı
- Eğri Dere
- Ginik Deresi
- Gönen Çayı
- Hacı Deresi
- Hacılar Deresi
- Havuzlar Deresi
- İğdeli Dere
- Kalem Deresi
- Kapaklı Deresi
- Kara Dere
- Karaağaç Deresi
- Karahasan Deresi
- Karahıdır Deresi
- Karakoç Dere
- Karınca Deresi
- Karlık Deresi
- Kartal Deresi
- Kavaklarboyu Deresi
- Kazan Deresi
- Kazıklı Deresi
- Keçialan Deresi
- Kestane Deresi
- Kızoluk Deresi
- Kocakarı Deresi
- Köy Deresi
- Koz Deresi
- Madra Çayı
- Madra Deresi
- Mama Deresi
- Manastır Çayı
- Manastır Deresi
- Manyas Çayı
- Mıhlı Dere
- Murat Deresi
- Mürüvetler Deresi
- Nergis Çayı
- Orhanlar Deresi
- Ortaazmak Deresi
- Osmanlar Deresi
- Ovakoy
- Sakkan Deresi
- Sandal Deresi
- Sarıköy Deresi
- Sığırcı Deresi
- Simav Çayı
- Söğütlü Dere
- Susurluk Irmağı
- Üçbaş Deresi
- Üzümcü Çayı
- Uzunçam Deresi
- Uzunoluk Deresi
- Yağlılar Deresi
- Yavru Deresi
- Zeytinli Dere
- Koca Çay
- Atnos Çayı
- Kille Deresi
- Havran Çayı
BÖLÜM 7Balıkesir'de Bulunan Baraj Gölleri ve Göletler
Baraj Gölleri
- Çaygören Barajı
- Sarıbeyler Barajı
- Çamköy Barajı
- İkizcetepeler Barajı
- Gönen Barajı
- Madra Barajı
- Altıeylül Bayat Şehit Aydın Nazillioğlu Barajı
- Ardıçtepe Barajı
- Armutalan Barajı
- Çinge Barajı
- Gökköy Barajı
- Yağcılar Barajı
- Balya Ilıca Barajı
- Çakıl Barajı
- Süleler Barajı
- Erdek Barajı
- Havran Barajı
- Gömeç Ulubeyler Barajı
- Manyas Barajı
- Savaştepe Tütünlük Barajı
- Sındırgı Yaylabayır Barajı
- Asmalıdere Barajı
- Çataldağ Barajı
- Demirkapı Barajı
Göletler
- Susurluk Antimon Göleti
- İvrindi Hacı Hüseyin Göleti
- Merinos Çiftliği Göleti
- Halkapınar Göleti
- Karakol Göleti
- İbirler Göleti
- Karacaören Göleti
- Balya Alidemirci Göleti
- Sındırgı Kocabey Göleti
- Bigadiç Değirmenli Göleti
- Susurluk Söve Göleti
- Manyas Soğuksu Göleti
- Ovacık Göleti
- Erdek Şahinburgaz Göleti
- Kocaavşar Göleti
- Şamlı Göleti
- Kavaklı Göleti
- Altıeylül Bahçedere Göleti
- Altıeylül Küpeler Göleti
- Altıeylül Sarıalan Dallımandıra Göleti
- Boğazköy Göleti
- Deliktaş Göleti
- Düzoba Göleti
- Ortaca Göleti
- Dörtyol Göleti
- Gökmusa Göleti
- Kayalar Göleti
- Narlı Göleti
- Orhanlar Göleti
- Akbaşlar Göleti
- Ericek Göleti
- Kavacık Göleti
- Körpeağaç Göleti
- İvrindi Büyükyenice Göleti
- İvrindi Korucu Göleti
- Manyas Koçoğlu Göleti
- Susurluk Karapürçek Göleti
BÖLÜM 8Balıkesir’in İklim ve Bitki Örtüsü
- Balıkesir’de üç farklı iklim tipine rastlanır. Kuzeyde Marmara iklimi, Ege kıyılarında Akdeniz iklimi iç bölgelerde ise karasal iklim hüküm sürer
- İlde genel olarak yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise ılık ve yağışlı geçerken dağlık olan doğu kesiminde kışlar sert, yazlar serin geçer.
- Ege kıyılarının alçak kesimleri kışın fazla soğuk olmazken Marmara kıyılarında Balkanlar’dan gelen soğuk baskınları etkili olur. Kıyı kesimlerde yaz ve kış arasındaki ısı farkı azdır.
- Balıkesir’de yıllık ortalama sıcaklık 14.6 °C’dir.
- Yıllık ortalama en yüksek sıcaklık 20.4 °C iken en düşük sıcaklık 9.0 °C’dir.
- Yağışların % 5’ lik kısmı yaz aylarında, % 45’lik bir kısmı ise kış aylarında görülürken yıllık yağış ortalaması 583.2 mm’dir.
- En yağışlı ay Aralık iken en kurak ay Ağustos’tur.
- Doğal bitki örtüsü açısından zengin sayılan Balıkesir topraklarının %47'si ormanlarla kaplıdır.
- Ormanlar genellikle yüksek yerlerde bulunurken kıyılardaki alçak kesimlerde makiler ve zeytinlikler geniş bir yayılım gösterir.
- Edremit bölgesi ise 500 metreye kadar zeytinliklerle kaplıdır.
- Ege kıyılarında 300 m yüksekliğe kadar makiler görülür.
- Ormanların büyük bir kısmı Dursunbey, Bigadiç, Sındırgı, İvrindi, Gönen, Bandırma ve Edremit İlçeleri civarında toplanmıştır.
- Ormanların %34’ü Meşe, %29’u Karaçam, %21’i Kızılçam, %4’ü Kayın, %3’ü Fıstıkçamı, %1’i Ardıç şeklindedir.
- Bu ağaç türlerinin yanı sıra Susurluk, Kepsut, Bandırma ve Gönen civarında Gürgen ve Kestane türleri ile Kazdağları’nda Kazdağı Göknarı bulunmaktadır.
- İlde ayrıca, ıhlamur, kekik, sumak, adaçayı, dağ nanesi, kantaron, karabaş otu, pelin, defne, biberiye, erika, karaçal, böğürtlen gibi çeşitli bitkilerde yetişmektedir.
BÖLÜM 9Balıkesir’de Tarım ve Hayvancılık
- Balıkesir’de ekonomik büyüklük bakımından baskın sektör %64’lük oranla tarım ve hayvancılıktır.
- İlde, 15 yaş üstü istihdam edilen nüfusun %39,7’si tarım sektöründe, %19’u sanayi sektöründe, %41,3’ü hizmetler sektöründe çalışmaktadır.
- Balıkesir’de 1.445.000 hektar büyüklüğündeki arazinin 625.000 hektarını ormanlık alanlar, 413.000 hektarını tarım arazileri, 325.000 hektarını tarım dışı araziler, 82.000 hektarını ise çayır ve mera alanları oluşturmaktadır.
- Meyve ve sebze üretiminde çeşit oldukça fazladır. Meyvelerde zeytin ve sert kabuklular %55’lik oranla en büyük paya sahiptir. Özellikle Edremit, Ayvalık, Burhaniye, Erdek, Gömeç, Havran ve Bandırma Türkiye’nin en önemli zeytin ve zeytinyağı üretim merkezleridir.
- Balıkesir, uzun hasat süresi, sulama imkânları ve iklim koşulları nedeniyle e tohum yetiştiriciliği için avantajlı durumdadır.
- 90 farklı sebze tohumu çeşidinin üretimi yapılabilmektedir. Başlıcaları, domates, biber, patlıcan, tere, roka, dereotu, maydanoz, kavun ve soğan gibi sebzelerin tohumlarıdır.
- Edremit, Havran, İvrindi, Dursunbey, Bigadiç, Sındırgı, Marmara Adası gibi ilçeler tıbbi aromatik bitki üretiminde ön plana çıkar.
- İlde ormancılık faaliyetleri de oldukça gelişmiştir.
- Örtüaltı yetiştiricilik faaliyetlerinin başında; marul, hıyar ve domates gibi sebzeler gelir.
- Balıkesir’de Türkiye büyükbaş hayvan varlığının %3,4'ü bulunmaktadır. İlde büyükbaşlarda en büyük pay sığıra aittir.
- Küçükbaş hayvan varlığı açısından ise Türkiye’de bulunan koyun ve keçilerin %2,2’sine sahiptir. Küçükbaş hayvancılıkta Merinos koyunu, yerli koyun ve kıl keçisi başı çekmektedir.
- Kanatlı hayvan yetiştiriciliği de yapılan Balıkesir etlik piliç varlığı bakımından Türkiye 3.sü yumurtacı tavuk varlığında ise Türkiye 4.sü’dür.
- İlde yürütülen arıcılık faaliyetleri; propolis, bal mumu, polen, arı sütü gibi arıcılık yan ürünlerinin üretimlerinin de gelişmesini sağlamıştır.
- İl, hem Marmara hem de Ege Denizi’ne kıyısı olması sebebiyle balık çeşitliliği bakımından da oldukça zengindir.
BÖLÜM 10Balıkesir’de Sanayi
- Balıkesir’in sanayi yapısı son yıllarda oldukça gelişmeye başlamıştır. İlde bulunan ağır sanayi bölgesi, organize sanayi sitesi ve küçük sanayi sitesi bu gelişmeye örnektir.
- İlde sanayinin en çok Merkez, Bandırma ve Gönen ilçelerinde yoğunlaştığı görülmektedir.
- Balıkesir imalat ürünlerini gıda, yem, maden, kimya ve plastik, makine ve teçhizat, elektrik-elektronik, ağaç ve orman ürünleri, motorlu taşıt parçaları, metal ürünleri gibi ürünler oluşturmaktadır.
- İhracat ürünlerini ise ağaç mamulleri ve orman ürünleri, elektrik-elektronik, madencilik ürünleri, kimyevi maddeler ve mamulleri, meyve sebze mamulleri, zeytin ve zeytinyağı, deri ve deri mamulleri, tekstil hammaddeleri gibi ürünler oluşturmaktadır.
- Ağır sanayi bölgesinde aktif olan Haddehaneler demir üretiminde önemli yer tutar.
- Dünya çapında ünlü olan Balıkesir “Yağcıbedir Halıları” hem ilin hem de Türkiye’nin ekonomisine büyük katkı sağlar.
BÖLÜM 11Balıkesir’in Yeraltı Kaynakları ve Enerji Üretimi
- Balıkesir maden çeşitliliği ve rezervleri bakımından zengin bir ildir.
- Bor rezervinin dünya çapında %15’i, Türkiye çapında ise %20’si Balıkesir’de bulunmaktadır. Ayrıca Türkiye kaolen rezervinin yaklaşık %65’i de Balıkesir’dedir.
- Türkiye ihraç malları arasında ilk sıralarda yer alan mermer Balıkesir’de önemli yer tutar.
- Ülkede en fazla mermer ocağının bulunduğu il %27’lik oranla Balıkesir olup en fazla Marmara Adası, Manyas, Erdek, Bigadiç ilçelerinde bulunur.
- Balya'da kurşun, Edremit'te ise demir rezervleri bulunmaktadır.
- Sahip olduğu yer şekillerinin elverişliliği ve iki farklı denize kıyısı olması sebebiyle Balıkesir’in rüzgâr enerjisi potansiyeli yüksektir. Türkiye’nin en büyük Rüzgar Enerji Santrali, 2013 yılında Balıkesir’de faaliyete geçmiştir. Balıkesir Merkez, Bandırma, Susurluk rüzgar enerji santrallerinin bulunduğu başlıca ilçelerdir.
Balıkesir Yeraltı Kaynakları
- Talk
- Mermer
- Kaolen
- Krom
- Perlit
- Bentonit
- Halloysit
- Manyezit
- Bor
- Kil
- Altın
- Linyit
- Gümüş
- Çinko
- Bakır
- Antimon
- Mangane
- Demir
- Vollastonit
- Civa
- Ametist
- Zeolit
BÖLÜM 12Balıkesir’in Turizm Faaliyetleri
- Balıkesir, termal turizm, kıyı turizmi, tarih ve kültür turizmi ve eko-turizm bakımından pek çok potansiyeli barındırmaktadır. İki denize de kıyısı olması bu çeşitliliğin en büyük etkenidir.
- 18 adet mavi bayraklı plaja sahip olan ilde, Edremit, Ayvalık, Gömeç, Burhaniye, Güre, Akçay ve Erdek gibi sahil turizmi aşısından önemli merkezler yer alırken yat, dalış, sörf ve sağlık turizmi için de oldukça elverişlidir.
- Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre Balıkesir’de 597 tesis bulunmaktadır. Bunlardan 79’u Turizm İşletme Belgeli olup 518’i Belediye belgelidir.
- Termal kaynaklar bakımından zengin ve verimli olan Balıkesir’de termal turizm merkezi olarak ilan edilmiş 9 ayrı bölge bulunmaktadır.
- İlde ayrıca 8 adet Turizm Merkezi ve Erdek-Marmara yöresinde Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi (KTKGB) bulunmaktadır.
- Balıkesir’deki en önemli organizasyonlardan biri 1911’de ‘cihan şampiyonu’ unvanını kazanan Kurtdereli Mehmet Pehlivan’ın adına her yıl düzenlenen Kurtdereli Güreşleri’dir.
- Bunun yanı sıra Yağcıbedir Halı Festivali, Geleneksel Kazdağı Şenlikleri, 6 Eylül Balıkesir’in Kurtuluşu Etkinlikleri, Kepsut Şeftali Festivali, Gönen Oya Festivali, Ayvalık Zeytin Hasat Günleri, Altınoluk Antandros Yaşama Saygı Kültür ve Sanat Festivali, Burhaniye Uluslararası Zeytin ve Zeytinyağı Festivali, Susurluk Rahvan At Yarışları Festivali ve Ayvalık Kültür Sanat Günleri Balıkesir’de turizmi canlandıran etkinliklerdendir.
Balıkesir’deki Turistik Yerler
- Daskyleion Antik Kenti
- Antandros Antik Kenti
- Kyzikos Antik Kenti
- Adramytteion Antik Kenti
- Prokoennessos Antik Kenti
- Ancyra Antik Kenti
- Hadrianeia Antik Kenti
- Astyra Antik Kenti
- Thebe / Theb Antik Kenti
- Artekaantik Kenti
- Zeleia Antik Kenti
- Perıhharaxis Antik Kenti
- Keraseion Antik Kenti
- Attaneion Antik Kenti
- Plakia Antik Kent
- Zağnos Paşa Camii
- Yıldırım Camii
- Alacamescid Camii
- İbrahimbey Camii (Hacı Arifağa Camii)
- Yeşilli Camii (Hisariçi Camii)
- Taksiyarhis Kilisesi (Rahmi Koç Müzesi)
- Ayışığı Manastırı
- Leka Manastırı
- Ayazma Kilisesi
- Kuva-yi Milliye Müzesi
- Saat Kulesi
- Şadırvan
- Bedesten
- Şehitlikler
- Basın Müzesi
- Balıkesir Ulusal Fotoğraf Müzesi
- Devrim Erbil Çağdaş Sanat Müzesi
- Tahtakuşlar Etnografya Müzesi
- Sıdıka Erke Etnografya Müzesi
- Bandırma Arkeoloji Müzesi
- Bigadiç Müze ve Kültür Evi
- Gönen Mozaik Müzesi
- Saraylar Köyü Açık Hava Müzesi
- Sevim ve Necdet Kent Kitaplığı
- Kuşcenneti Milli Parkı
- Kazdağı Milli Parkı
- Ayvalık Adaları Tabiat Parkı
- Değirmenboğazı Tabiat Parkı
- Darıdere Tabiat Parkı
- Sarımsaklı Tabiat Parkı
BÖLÜM 13Balıkesir’de Ulaşım
- Balıkesir, ulaşım ağı oldukça gelişmiş olan illerden biridir. Kente, karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu ile ulaşılabilmektedir.
- İstanbul, Ankara, Bursa, Çanakkale, İzmir illerine gelişmiş karayolları ile bağlıdır.
- Çanakkale ve İzmir kentlerini bağlayan karayolunun Ayvalık-Edremit bölümü Balıkesir il sınırları içerisindedir.
- İstanbul-Bursa-İzmir güzergahında bulunan Susurluk, çok kullanılan bir yol üzeri konaklama istasyonu durumundadır.
- Şehre 6,5 km uzaklıkta Ayşebacı köyü civarında bulunan Balıkesir Şehirlerarası Otobüs Terminali’nden hemen hemen her şehirle karşılıklı seferler düzenlenmektedir.
- Şehrin önemli turizm merkezlerinden olan Burhaniye, Ayvalık, Erdek, Akçay, Altınoluk, Edremit gibi yerlere belirli noktalardan direkt otobüs seferleri vardır.
- Balıkesir, Türkiye’de demiryollarıyla ilk tanışan bölgelerden biridir. Balıkesir demiryolu ile güneyde Manisa üzerinden İzmir’e, kuzeyde Bandırma ile Marmara Denizi’ne bağlanır.
- Balıkesir’de bulunan Bandırma Limanı, Türkiye’nin en büyük limanları arasında yer alan, Ege ve İç Anadolu’ya bağlanan kara ve demiryolu ağı sayesinde oldukça geniş hinterlanda sahip olan önemli bir ticaret limanıdır.
- İDO tarafından Yenikapı-Bandırma arasında her gün karşılıklı olarak düzenlenen hızlı feribot seferleri İstanbul-İzmir arasında yolu kısaltan bir alternatiftir.
- Balıkesir’e bağlı Avşa ve Marmara adaları deniz yoluyla karaya bağlanmaktadır.
- Balıkesir’de iki adet havalimanı bulunmaktadır. Şehir merkezine 5 km mesafede bulunan Balıkesir Merkez Havaalanı hem askeri hem sivil uçuşlara hizmet vermektedir.
- İldeki diğer havalimanı olan Edremit’te bulunan Balıkesir Koca Seyit Havaalanı ise 19 Haziran 2010 tarihinden itibaren Geçici Hudut Kapısı ilan edilmiş ve Uluslararası uçuşlara açılmıştır.
- Balıkesir’deki havaalanlarından 12 ay boyunca haftanın her günü Ankara ve İstanbul’dan tarifeli seferler düzenlenmektedir.
BÖLÜM 14Balıkesir'deki Hastaneler
Devlet Hastaneleri
- Ayvalık Devlet Hastanesi
- Atatürk Şehir Hastanesi
- Burhaniye Devlet Hastanesi
- Devlet Hastanesi
- Dursunbey Devlet Hastanesi
- Edremit Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi
- Edremit Devlet Hastanesi
- Erdek Neyyire Sıtkı Devlet Hastanesi
- Balıkesir Göğüs Hastalıkları Hastanesi
- Gönen Devlet Hastanesi
- Havran Devlet Hastanesi
- İvrindi Devlet Hastanesi
- Manyas Devlet Hastanesi
- Sındırgı Devlet Hastanesi
- Susurluk Devlet Hastanesi
- Bandırma Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi
- Bandırma Kapıdağ Devlet Hastanesi
- Bigadiç Devlet Hastanesi
- Dr. M. Güven Karahan Bandırma Devlet Hastanesi
- Edremit Kazdağı Hastanesi
Özel Hastaneler ve Tıp Merkezleri
- Özel Ekin Tıp Merkezi
- Özel Altıeylül Hastanesi
- Özel Arce Diyaliz Merkezi
- Özel Ayvalık Umut Diyaliz Merkezi
- Özel Bal-Fizik Tıp Merkezi
- Özel Bandırma Hastanesi
- Özel Deva Diş Polikliniği
- Özel Edremit Körfez Hastanesi
- Özel Esen Psikiyatri Tıp Merkezi
- Özel İlke Diyaliz Merkezi
- Özel İzmiryolu Sevgi Hastanesi
BÖLÜM 15Balıkesir Üniversitesi
- Balıkesir Üniversitesi 11 Temmuz 1992 tarihinde resmi olarak kurulmuş 1 Ocak 1993 tarihinde tüzel kişilik kazanmıştır.
- Üniversite bünyesinde 11 Fakülte, 4 Enstitü, 4 Yüksekokul, 13 Meslek Yüksekokulu ve 21 Araştırma ve Uygulama Merkezi bulunmaktadır.
Fakülteler
- Fen Edebiyat Fakültesi
- Güzel Sanatlar Fakültesi
- İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
- İlahiyat Fakültesi
- Mühendislik Fakültesi
- Mimarlık Fakültesi
- Necatibey Eğitim Fakültesi
- Sağlık Bilimleri Fakültesi
- Tıp Fakültesi
- Turizm Fakültesi
- Veteriner Fakültesi
Enstitüler
- Edremit Zeytincilik Enstitüsü
- Fen Bilimleri Enstitüsü
- Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Sosyal Bilimler Enstitüsü
Yüksekokullar
- Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu
- Burhaniye Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu
- Edremit Sivil Havacılık Yüksekokulu
- Yabancı Diller Yüksekokulu
Meslek Yüksekokulları
- Altınoluk Meslek Yüksekokulu
- Ayvalık Meslek Yüksekokulu
- Balıkesir Meslek Yüksekokulu
- Bigadiç Meslek Yüksekokulu
- Burhaniye Meslek Yüksekokulu
- Dursunbey Meslek Yüksekokulu
- Edremit Meslek Yüksekokulu
- Havran Meslek Yüksekokulu
- İvrindi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu
- Kepsut Meslek Yüksekokulu
- Savaştepe Meslek Yüksekokulu
- Sındırgı Meslek Yüksekokulu
- Susurluk Meslek Yüksekokulu