Kekik

Kekik, ballıbabagiller familyasına dahil olan şifalı bitkilerden biridir. Çalılık bölgelerde ve dağlık alanlarda kendiliğinden yetişen, kare saplı, ince ve odunsu köke sahip bitki, yaklaşık 15-30 santim uzunluğunda, açık yeşil renktedir ve aromatik bir tada sahiptir. Bitkinin çiçekleri beyaza yakın pembe, leylak ya da açık kırmızı olabilir. Sağlık için vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin ve minerallerle doludur. A, B grubu, C, E folik asit gibi vitaminler bakımından zengindir. Magnezyum, potasyum, kalsiyum, demir, selenyum gibi temel mineraller açısından da zengin içeriğe sahiptir. Yaprak kısmında uçucu yağlar bulunur. Bu özelliğinden dolayı çiçek ve yaprak kısmından damıtma yöntemiyle uçucu yağ elde edilir. Sağlık için taze olarak kullanılabileceği gibi kaynatılarak suyundan ya da yağından da yararlanılabilir.

Kekik toprak açısından seçici bitkilerden değildir. Kendiliğinden yetişme özelliğine sahip olsa da yetiştiriciliği de yapılmaktadır. Yetiştiriciliği için eğilimli araziler tavsiye edilir. Akdeniz iklimine ait bir bitki gibi görünse de soğuğa karşıda oldukça dayanıklıdır. Kekik ekmek için Sonbaharda toprağın 15-20 santim, fide döneminde yani ilkbaharda 10-15 santim sürülmesi gerekir. Ardından toprak sürme aletleri ile toprak ekim için hazırlanır. Tavalarda ekim için en uygun ay Ekim-Aralık aylarıdır. Fidelikler 40-50 santim arasında uygun örtülerle örtülür. Toprak özelliğini bozmadan 3 günde bir sulama yapılır. Fideler yüzeye çıkmaya başladığında sulama sıklığı azaltılır. Eğer sulama yoğun şekilde devam ederse aşırı nemden dolayı bitki çürüyebilir. Gübre yıl içinde en fazla 3 defa verilmelidir ve azotlu gübre seçilmelidir. İlk gübre ilkbaharda, ikinci gübre ilk hasattan sonra, üçüncü gübre ise ikinci hasattan sonra verilmelidir. 

Kekik yaz sonlarında çiçek açmadan toplanmaya başlanır. Faydalarından yararlanmak için farklı şekillerde kullanımı yapılabilir. Baharat olarak kurutularak ya da taze kullanılabilir. Et, balık, sebze yemeklerinde, salatalarda, çorbalarda ve soslara eklendiğinde yemeklere hoş bir tat ve aroma katar. Yağ ve çay şeklinde de kullanımı yapılabilir.

Kekik çayı, kekik kaynatılarak elde edilir. Kaynatılan kekik çay şeklinde içilebileceği gibi suyu saç ve cilt sağlığı içinde kullanılabilir. Kekik çayı kekik ile benzer faydalara sahip olsa da çay şeklinde tüketildiğinde birçok hastalığa karşı daha kısa sürede sonuç alınabilir. 

Kekik Çayı Nasıl Hazırlanır?

Kurutulmuş Kekik: Kekik çayı kurutulmuş ya da taze kekik kullanılarak hazırlanabilir. Kurutulmuş kekikten hazırlanacak çay için 1 fincan su kaynatılır. Kaynayan su bir dakika dinlendirildikten sonra içine 1 çorba kaşığı kekik eklenir. 10 dakika demlendikten sonra içilebilir. 

Taze Kekik: Çay taze kekikten hazırlanacaksa kekik yaprakları yıkanıp ince doğranır. Kaynayan su doğranan yaprakların üzerine eklenip 5 dakika demlenmeye bırakılır. Eğer daha baskın bir tat istenirse demlenme süresi uzatılabilir.

Kekik Çayı Faydaları

• Kekik çayı adet döneminde yaşanan sancıları gidermeyi, adet döngüsünün düzenlenmesine yardımcı olur.
• Çay kekik yağı ile karıştırılarak kullanıldığında romatizma ağrılarına karşı iyi gelir.
• Egzama ve böcek sokmalarına karşı faydalıdır.
• Mikrop kırıcı etkisi sayesinde saç ve cilt sağlığını korur. Saç ve cilt sağlığı için yıkama aracı olarak kullanılabilir.
• Çay şeklinde içildiğinde sindirim sistemi ve solunum yollarını enfeksiyonlara karşı korur.
• Öksürük ve boğaz ağrısına karşı iyi gelir.
• Bağırsak sağlığı için faydalıdır. 
• Düzenli kullanıldığında ağız kokusunu giderir.
• İdrar söktürücü etkisi vardır.
• Antioksidan etkiye sahiptir.
• Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.
• Strese karşı iyi gelir.
• Kalp sağlığını destekler.
• Mide rahatsızlıklarına karşı iyi gelir.

Kekik yağı bitkinin yaprak ve çiçeklerinden su buharı distilasyonu tekniği kullanılarak çıkarılır. Yakıcı ve aromatik özellikte bir yağdır ve vücut için kullanılabilecek şifa kaynaklarından biridir. Dahili ve harici olarak kullanılabilir.

Dahili Kullanımı: Dahili kullanımlarda bir adet kesme şekere ya da suyun içine 1-2 damla damlatılarak alınabilir. Gün içinde bir defa kullanılması önerilir.

Harici Kullanımı: Cilt üzerinden kullanılacağı zaman zeytinyağı ve badem yağı gibi yağ çeşitleriyle seyreltilerek kullanılması önerilir. 1 çorba kaşığı badem yağı içine 4-5 damla damlatılarak harici kullanılabilir.

Kekik Yağı Faydaları

• Dezenfekte özelliği vardır. Vücutta bakterilerin oluşumunu önler.
• Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.
• Antiseptik, antialerjik özelliktedir.
• Soğuk algınlığına karşı iyi gelir.
• Kalsiyum, demir, çinko, bakır gibi mineraller bakımından zengin içeriğe sahiptir. Günlük 1 yemek kaşığı kekik yağı kullanımı, günlük kalsiyum ihtiyacının %2'sini, K vitaminin %27'sini, manganez ihtiyacının %5'ini karşılar. 
• Uykusuzluk problemine iyi gelir.
• Kemik sağlığını destekler.
• Diyabet sorunlarını azaltır.
• Vücuda enerji verir.
• Ağız sağlığını korur.
• Saç köklerini kuvvetlendirir.
• Cinsel performansı arttırır.
• Baş ağrısını hafifletir.
• Tüberküloz hastalığına karşı iyi gelir.
• Balgam söktürücü özelliği vardır.
• Bronşit, astım ve boğmaca tedavisinde alternatif kullanılabilir.
• Sara ataklarına karşı etkilidir.
• Beyin fonksiyonlarını güçlendirir.
• Prostata karşı iyi gelir.
• Böbrek taşlarının düşmesini kolaylaştırır.
• İştah açıcı özelliği vardır.
• Mide kramplarına karşı iyi gelir.
• Egzama ve mantar gibi hastalıklarda kullanılabilir.
• Böcek ısırıklarını iyileştirir.
• Sivilce ve akneler üzerinde olumlu sonuçlar verir.
• Yaşlanmayı geciktirici etkisi vardır. Cilt sarkması, cilt lekesi ve izi gibi sorunları önlemede yardımcı olur.
• Selülit ve varis tedavisinde kullanılabilir.

Kekik geniş yelpazede sağlık için kullanılabilir. Tansiyon, cilt sağlığı, saç sağlığı, kalp ve sindirim sağlığı gibi daha pek çok alanda faydalıdır.

Yüksek Tansiyon: Yüksek tansiyona karşı iyileştirici etkisi vardır. Tansiyonun sağlıklı seviyelere ulaşmasını sağlar.

Meme Kanseri: Meme kanserine yakalanma olsılığını azaltıcı etkisi bulunan kekik ayrıca kolon kanseri üzerinde de etkilidir. 

Maya Enfeksiyonu: Ağız ve vajinal bölgede enfeksiyona neden olabilecek Candida Albicans adlı mantara karşı faydalıdır.

Cilt Sağlığı: Cilt problemleri hava koşulları, kimyasal maddelere maruz kalmak gibi pek çok nedenden ortaya çıkabilir. Kekik yemeklerde kullanılarak ya da içecek olarak tüketildiğinde ciltte oluşabilecek pek çok soruna karşı iyi gelir. 

Bronşit: Solunum yolu sağlığı için genel anlamda faydalı bir bitki olan kekik, bronşit haricinde öksürük, ateş ve balgam gibi problemlere karşıda iyi gelir.

Saç Sağlığı: Saç sağlığı için farklı bitkilerle karıştırılarak kullanıldığında dökülen saçların yeniden çıkmasını sağlar. 

Kalp Sağlığı: Mükemmel bir antioksidan olan kekik kalp hastalıklarına sebep olan kronik enflamasyon ve kardiyovasküler hastalıkların oluşma riskini azaltır.

Demir Deposu: Yalnızca 3 gram kadar kekik yetişkin bir insanın günlük demir ihtiyacının yaklaşık %20'sini karşılar. Demir eksikliği yorgunluk, kansızlık, saç dökülmesi gibi pek çok soruna neden olabilir. Düzenli kekik kullanarak bu tür problemlerin önüne geçilebilir.

Göz Sağlığı: İçeriğinde yağda çözünebilen A vitamini bulunur. A vitamini göz sağlığı için önemli vitaminlerden biridir.

Hazımsızlığı Giderir: Hazımsızlık ve kabızlık gibi problemlere karşı kekikten faydalanılabilir. 

Diğer Faydaları

• Vücuda enerji verir.
• Şiddetli öksürüğe karşı iyi gelir.
• Eklem ve kas ağrılarını giderir.
• Mesane iltihabına karşı iyi gelir.
• Serbest radikallerle mücadeleyi arttırır.
• Göğüs sıkışmasına iyi gelir.
• Gut ve artrit hastalığına karşı faydalıdır.
• Yorgunluğu alır. Ayak yorgunluğu için ayaklar kekik suyunda bekletilebilir. 

Kekik sağlık için faydalı bitkilerden olsa da yanlış ve aşırı kullanımı bazı yan etkilere yol açabilir. Hangi bitkinin faydalarından yararlanılırsa yararlanılsın bilinçli bir şekilde kullanılması gerekir.

• Kekik aşırı kullanıldığında mukus zarına hasar verebilir.
• Kan basıncıyla ilgili problem yaşayan kişiler kekik kullanımından kaçınmalıdır. Aksi durumda hipertansiyona yol açabilir.
• Troid sorunu yaşayanla doktora danışmadan kullanmamalıdır. Uzun süre kullanımı hormonal problemlere yol açabilir.
• Gebelik döneminde kullanımı uygun değildir. Düşük yapma riskini arttırabilir.
• Hassas ciltlerde cilt tahrişine sebep olabilir.