Kalp Krizi

Kalp krizi kalbi besleyen damarlardan bir veya bir kaçının ani tıkanmasına bağlı olarak kalbin belli kısımlarının oksijensiz kalması ve bunun sonucunda canlılığını yitirmesidir.

Kalbin dört katmanı vardır. Bunlar dıştan içe doğru perikardiyum, epikardiyum, miyokardiyum ve endokardiyum olmak üzere sıralanır. Kalp krizi kalp kaslarından oluşan miyokardiyum tabakasının canlılığını yitirmesi sonucunda oluştuğu için latince ismi myokard İnfarktüsü olarak adlandırılır.

Kalp krizi zamanında ve doğru müdahale edilmediğinde ölümcül sonuçlar doğurabilmektedir. Kriz esnasında en yaygın görülen belirtiler göğüste şiddetli ağrı, mide bulantısı, kusma ve terlemedir. Özellikle ileri yaşlı hastalarda nefes darlığı krizin belirtisi olarak görülebilmektedir.

Kalp krizinde en çok görülen belirtiler şöyle sıralanabilmektedir.

• Göğüste şiddetli ağrı.
• Nefes almada güçlük
• Kalp çarpıntısı
• Az efor harcamayla dahi yorulma
• Mide bulantısı
• Kola vuran ağrı
• Karın bölgesine vurabilen ağrı
• Sırt ağrısı
• Ani terleme
• Baş dönmesi
• Alt çeneye ve boyuna vurabilen ağrı

Kalp krizinde meydana gelen ağrı genellikle bunaltıcı tarzda ve çok şiddetlidir. Aşırı efor harcanması veya ani sinir ve stres halinde ortaya çıkar ve dinlenme ile azalmaz. Hastanın bunaltıcı tarzda, terlemeye sebep olan ve mide bulantısı yapan göğüs ağrısı olduğunda en kısa zamanda doktora başvurmalıdır.

Kalp krizi kalbi besleyen damarların ani tıkanması sonucu oluşan bir durumdur. Kalp damarlarının tıkanmasını tetikleyen bazı durumlar şu şekilde sıralanabilir.

Yüksek Kolesterol: Yüksek kolesterol düzeyleri kalp damarlarında yağlanma ve daralma riskini arttıracağından dolayı kalp krizinin oluşmasını da tetikleyecektir. Yüksek kolesterol değerlerine sahip bireylerin kalp sağlığı açısından düzenli olarak kontrollerini yaptırması gerekmektedir.

Şeker Hastalığı: Şeker hastalığında vücut tarafından salgılanan bazı maddeler  damar duvarında kalınlaşmaları ve daralmaları tetikleyebilmektedir. Bu da damarda tıkanıklık riskini arttırmaktadır.

Sigara Kullanımı: Sigara kullanımına bağlı olarak sigara içerisindeki çeşitli madddeler kalp damarlarında birikerek damarların daralmasına ve tıkanmasına yol açabilmektedir.

Hipertansiyon: Hipertansiyonu bulunan hastalarda damarların tıkanmasına bağlı kalp krizi riski hipertansiyona sahip olmayan bireylere göre daha fazladır.

Genetik: Kan akrabalarında birden fazla kişide özellikle genç yaşlarda kalp krizi görülmesi kişinin genetik olarak kalp krizine yatkın olabileceğini gösterir. Bu kişiler düzenli olarak sağlık kontrollerini yaptırmalıdır.

İlerlemiş Yaş: Yaşın ilerlemesiyle birlikte damar duvarlaında kalınlaşmalar ve damar içinde daralmalar meydana gelmektedir. Buna bağlı olarak da ileri yaşlarda kalp krizi geçirme riski genç yaşlara oranla daha yüksektir.

Obezite: Yüksek kilolara sahip ve hareketsiz yaşam biçimini benimsemiş kişilerde kalp krizi geçirme riski beslenmesine dikkat eden ve düzenli olarak spor yapan kişilere göre daha yüksektir.

Yukarıdaki unsurlardan üç veya daha fazlasını barındıran bireylerin kalp krizi geçirme açısından riski yüksektir. Bundan dolayı bu bireylerin düzenli olarak sağlık kontrollerini yaptırmaları gereklidir. Kalp krizi sessiz ilerleyerek ani ölümlere sebep olabilmektedir.

Kalp krizinin tedavisinde amaçlanan durum en kısa sürede tıkanan kalp damarının açılmasıdır. Bunun için pıhtı çözücü ilaçlar kullanılabileceği gibi balon ve stent tedavisi veya by-pass operasyonu uygulanabilir. Bazen bu tedaviler birbiriyle kombine şekilde de kullanılabilmektedir.

1.BALON ANJİYOPLASTİSİ

Bu tedavi sırasında hastanın bilinci açıktır. İnce, uzun ve elastik bir materyalle daralma meydana gelmiş olan damara girilir. Bu bölgede materyale ait olan balon şişirilerek gerekli kontoller yapılır. Kalp damarındaki düzelme görüldükten sonra balon çıkartılır ve normal kan akımı sağlanmış olur. Bu operasyon ortalama 30 dakika sürer. Hastalar genellikle ertesi gün taburcu edilir.

2.STENT UYGULANMASI

Balon anjiyoplastisi ile damarlarda yeterli açıklık sağlanamadığında uygulanır. Stent paslanmaz çelikten yapılmış rulo şeklinde bir tel kafestir. Stentler balon içerisine yerleştirilir ve damarın ilgili kısmına gelinerek balon şişirilir. Bu durumda stent damar duvarına yerleştirilmiş olur. Metal stentler devamlı olarak damar içinde kalırken yeni geliştirilen bazı stentler 7-8 ay sonra eriyerek tamamen kaybolur.

3.BY-PASS AMELİYATI

Vücudun kol ve bacak gibi diğer bölümlerinden alınan damarlar, tıkanan kan damarlarını by-pass geçecek şekilde kullanılır. Bu sayede kalp yeniden beslenebilecek damar yapısına sahip olmuş olur. By-pass ameliyatı sonrası hasta birkaç gün hastanede kontrol altında kalmalıdır.

Kalp krizi geçirmiş olan kişilerin tekrar kalp krizi geçirme ihtimali, daha önce hiç kalp krizi geçirmemiş olan bireylere göre daha yüksektir. Bundan dolayı doktorun verdiği tavsiyelere uymak ve düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak kalp krizi geçirmiş kişiler için hayati öneme sahiptir.

• Kalp krizi sonrasında doktorun verdiği diyete uyulmalı ve obeziter yaşam tarzından uzak durulmalıdır.
• Doktorun reçete ettiği ilaçlar düzenli olarak kullanılmalı ilaçlar yan etki oluşturduğunda vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
• Ağır efor gerektiren işlerden kaçınılmalı, kullanıyorsa hasta sigarayı bırakmalıdır.
• Düzenli olarak doktor tavisyesine uygun şekilde spor ve egzersizler yapılmalı.
• Düzenli doktor kontrolleri ile oluşabilecek diğer kalp krizi ihtimallerinin önüne geçilmelidir.