A Vitamini
A vitamini, lipitte çözünebilen kuvvetli bir antioksidandır. Genlerin korunmasına ve hata yapılmadan kodlanmasına yardımcı olur. Hem hayvansal hem de bitkisel besinlerde bulunabilir. A vitamini vücutta farklı formlarda bulunabilir. Besinlerde daha çok lipit esteri şeklinde bulunur, sindirim esnasında hidrolize uğrar ve emilir. Ayrıca depolanabilen grup vitaminlerdendir. A vitaminin %85'i karaciğerde depolanırken kalan kısmı ise diğer dokularda depolanır.
BÖLÜM 1A Vitamini Nedir?
Provitamin A, bitkisel gıdalarda bulunur. Vücut gereksinim halinde dönüşüm yaparak A vitamini elde eder. A vitamininin öncü maddesi beta karoten bitkilerde bulunur. A vitaminin aktif haline retinol, vücutta depolanan şekline ise retinil palmitat denir.
BÖLÜM 2A Vitamininin İşlevleri
- Bilinen adıyla A vitamini, vücudun immün sistemine destek sağlayarak her türlü hastalığa karşı vücuda direnç verir.
- İç organların düzgün çalışmasına yardımcı olur.
- Görme, üreme, hücreler arası etkileşim için çok önemli görevleri vardır.
- Görme açısından bakıldığında retinanın farklılaşmasını sağlar.
- Deri ve mukozaların epitel dokusuna destek sağlar ve bezlerin salgılarını düzenler.
- Kas, kıkırdak ve bağ doku oluşumunda etkilidir.
- Hücrelerin yenilenmesinde önemli bir görev üstlenir.
BÖLÜM 3A Vitamini Faydaları
- Antioksidan özelliği sayesinde kanser riskini azaltır.(Özellikle ağız ve akciğer kanserine karşı koruma sağlar.)
- Tip 2 diyabeti dengelediği yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Bir grup rat üzerinde yapılan çalışmada A vitamininin kan şekerini düşürerek dengeye getirdiği izlenmiştir.
- Karanlıkta görmeyi kolaylaştırır. Gece körlüğü tedavisinde bolca kullanılır.
- Saça ve deriye iyi gelen A vitamini vücut dokularınında büyümesini, gelişmesini ve yenilenmesini sağlar.
- Diş ve diş eti sağlığı için vazgeçilmez olan A vitamini, dişlerin sağlıklı bir biçimde deforme olmadan kalmasına yardımcı olur. Diş etlerinin fiziki yapısını korur.
- Epitel doku yapılarını yeniler ve korur.(Ağız,burun, bağırsak)
BÖLÜM 4Günlük Ne Kadar A Vitamini Alınmalıdır?
- 6 aya kadar 350-450 mikrogram arası
- 7-12 ay arası 450-560 mikrogram arası
- 1-3 yaş arası 420 mcg
- 4-8 yaş arası 430 mcg
- 9-14 yaş arası 600 mcg
- 15 yaş sonrası erkelerde 900-1000 mcg
- 15 yaş sonrası kadınlarda 700-800 mcg
- Gebelikte 775 mcg
- Emzirme döneminde 1300-1400 mcg
BÖLÜM 5A Vitamini Eksikliği
A Vitamini eksikliği kişinin dengeli bir şekilde beslenememesi sonucu gerçekleşen durumdur. Bu durum kişide;
- Gece Körlüğüne,
- Cilt kurumasına,
- Gözlerde kuruluğa,
- Akne ve silvilcelere,
- Kısırlığa,
- Büyüme geriliğine,
- İyileşmeyen yaralara,
- Görme bozukluklarına neden olabilmektedir.
BÖLÜM 6A Vitamini Fazlalığının Zararları
- Ciltte sararma ve kuruyup kaşınma
- Sinirlilik hali
- Saç dökülmesi ve yağlanmada aşırı artış
- Tırnaklarda kırılganlık
- Karaciğer yağlanması
- Yorgunluk ve isteksizlik
- Karaciğer yağlanması
- Kilo dengesizlikleri(Aşırı kilo alma veya verme)
- Kemik ve eklem ağrıları
BÖLÜM 7A Vitamini İçeren Besinler
- Balık
- Yumurta
- Süt
- Karaciğer
- Tereyağı
- Havuç*
- Ispanak
- Lahana
- Biber
- Brokoli
- Koyu yeşil sebzeler
- Kayısı
- Greyfurt
- Domates
- Kuşkonmaz
- Hardal
- Mandalina
- Maydanoz