Zerdüştlük

Persler döneminde ortaya çıkan en önemli dini inanışlardan Zerdüştlük günümüzün İran bölgesinde hala bazı bölgelerde hakimiyetini sürdürmektedir. Zerdüştlük, Zerdüştilik ya da Mecusiilik olarak da bilinmektedir.

Tarihteki en eski inanışlardan bir tanesi olan Zerdüştlük dininin kurucusu ve öğreticisi Zerdüşt'tür.

Milattan önce 660 yılında doğan Zerdüşt eski İran bölgesinde bilge bir kişiydi. Zerdüşt, bazı kaynaklarda derviş, öğretici ve tek tanrılı din anlayışını geliştidiği için peygamber olarak da yer almaktadır. Henüz 20 yaşında bir genç iken hayatı sorgulayıcı ve anlamlandırmaya çalışan tutumu ile çağdaşlarından farklı bir yol izledi. Eski İran bölgesinde çok saygın bir ailenin mensubu olan Zerdüşt, yirmi yaşlarında inzivaya çekildi ve bu 10 yıl kadar sürecek olan inziva döneminde hayatı, yaratılışları, dinleri ve inanışları, doğayı, insanlığı sorgulayıp anlamlandırmaya çalıştı. Birçok kaynağa göre bu zamanlarda da Zerdüştlük dininin temelini attı. 

Zerdüşt tarafından kurulan Zerdüştlük inancı kimilerine göre dinsl bir felsefi yaklaşımken kimilerine göreyse bir din olarak kabul edilemkte ve kurucusunun da peygamber olduğu söylenmektedir. İnsanlık tarihi için çok önemli bri inanış felsefesi hazırlayan Zerdüşt'ün kurduğu felsefi öğreti hala daha günümüzün modern insanlarında da etki bırakmaktadır. 

Zerdüştlük dininin tanrısı Ahura Mazda olarak kabul edilir. Dini öğretinin temellerini ise Ahura Mazda ve onun meleklerine saygı ve inanç oluşturur. Eski İran bölgesinde ortaya atılan bu dini felsefeden önce insanlar çok tanrılı dinlere inanıyor ve buna uygun bir yaşam tarzı sergiliyordu. Fakat Zerdüt'ün dini çğretisi ile ilk kez tek ve kutsal bir tanrı olduğu fikri ortaya atıldı. Tek tanrılı bir inanış olduğu için peygamber olrak da kabul edilen felsefi öğretinin ya da dinin temsilcisi ve lideri Zerdüşt eski İran'ı tek tanrılı bir inanışla tanıştırdı. 

Zerdüştlük dininde de tek tanrılı ilahi dinlerde olduğu gibi cennt ve cehennem ayrıca ahiret kavramı da bulunmaktadır. Bu dünyanın gelip geçici olduğunu ifade eden Zerdüşt öldükten sonra ikinci bir dünyanın var olduğunu ve asıl sonsuza dek sürecek yaşamın orada olduğuna dair fikirlerini sunar.

Büyük İskender'in Pers topraklarındaki işgalinden sonra toplam 21 bölümden meydana gelen Zerdüştlüğün kutsal kitabı Aveta'nın günümüze kadar 4 tane kitabı gelebilmiştir. Dinin öğretilerini ve ilkelerini konu edinen kutsal kitaplar dine inananlar tarafından günümüzde de muhafaza edilmektedir. Aveta'yı yazan da Zerdüşt'ün kendisidir. 

Zerdüştlük dininin temellerini kötü ve iyi ayrımı oluşturur. Dünya dengesinin kötü ve iyiden ibaret olduğu üzerine kurulan dini öğreti zamanında yaygın bir inanışken günümüzde dualist bir yaklaşım olarak etkinlik göstermeye ve din tarihinden çok felsefi yaklaşımlar kategorisinde değerlendirilmeye başlanmıştır.

Zerdüştlük dininde yapılan ve düşünülen tüm iyi şeyler dinin tanrısı olarak kabul edilen Ahura Mazda'ya ithaf edilir. Avesta kitabı Zerdüştlük dini mensuplarına sürekli iyi ve temiz huylu olmayı ve iyilik yapmayı öğütler. Zerdüştlük dinindeki en önemli simgelerden bir tanesi aşa vahişta yani ateş olarak kabul edilir. Ateşe büyük saygı duyan din mensupları 'ateş tapıcıları' olarak isimlendirilmekte ancak din mensupları bu ifadeyi kabul etmemektedir. Ateşe duydukları saygı ateşin tek tanrı Ahura Mazda'yı simgeliyor olmasından kaynaklanır. Zerdüştlük inancına göre insanlar öldükten sonra ateşte yakılır ve külleri sevenleri tarafından saklanır.