Rahim Kanseri
Rahim kanseri, kadınlar arasında görülen en yaygın kanser türlerinden biridir. Sağlıklı kişilerde dokuları meydana getiren hücreler doğal olarak düzenli bir şekilde büyür, bölünür ve yenilenir. Bu döngü vücudun fonskiyonel olarak işlemesini sağlar. Bazı durumlarda ise hücrelerde normal dışı büyüme olur. Hücrelerde oluşan anormal büyüme sebebiyle iyi ya da kötü huylu tümör yapıları gelişir.
Rahim kası, rahim içi ve bazı durumlarda rahim ağzını etkileyen rahim kanseri, erken dönemde teşhis edildiğinde tedavide başarı sağlanabilir. 50 yaş üzeri kadınlarda daha sık rastlanılan rahim kanserinin 50 yaş altında gelişme olasılığı düşüktür. Daha çok az gelişmiş ülkelerde HPV enfeksiyonu sebebiyle ortaya çıkan bir kanser türüdür. Yaşanan düzensiz kanama, kötü kokan vajinal akıntı, kilo kaybı ve pelvik ağrı rahim kanseri belirtileri arasındadır. Bu tarz belirtilerin hepsi aynı anda yaşanıyorsa ya da biri yaşanıyorsa erken tanı ve tedavi için mutlaka zaman kaybetmeden doktora başvurulması gerekir. Hastalık erken dönemde teşhis edilip tedaviye başlandığında tedavi şansı %90 civarındadır.
BÖLÜM 1Rahim Kanseri Belirtileri
Rahim kanseri genelde birçok net belirti verebilir. Belirtileri fark etmek için kadının vücudunu, adet döngüsünü çok iyi tanıması gerekir. Bu durum yanlış giden bir şeylerin farkına varmak ve hastalığı teşhis edebilmek için önemlidir. Normalden değişik kanama, ara kanama, anormal akıntı, menopoz dönemi olmasına rağmen yaşanan kanama ya da lekelenme rahim kanserinin yaygın belirtileridir. Belirtiler devamlılığını koruyabileceği gibi bir süre devam ederek son bulabilir.
Rahim kanserinin yaygın belirtileri nelerdir?
- Vajinal akıntı (kötü kokulu, kanlı ve sulu)
- Cinsel birliktelik kanama
- Cinsel birliktelik anında ve sonrasında pelvik ağrı
- Adet dönemleri arasında lekelenme ya da kanama
- 10 günden fazla süren kanama
- Menopoza girilmesine rağmen bir yıldan sonra yaşanan kanama
- Karın alt bölgesinde şişlik, ağrı
Bu tür belirtiler rahim kanseri haricinde başka rahatsızlıklar nedeniyle de yaşanabilecek belirtiler olabileceğinden tanı için mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.
BÖLÜM 2Rahim Kanseri Nedenleri
Rahim kanserinin neden geliştiği tam olarak bilinmese de bazı faktörlerin etkili olduğu düşünülür. Salgılanan hormonların azlığı ya da fazla salgılanması birçok kanser türü için risk faktörüdür. Bu nedenle hormonal denge rahim kanserine yol açabilir. Yine hormonlara bağlı olarak çok küçük yaşlarda adet görme, menopoza normal yaştan geç girme, obezite ve kısırlık gibi etkenler de rahim kanseri nedenleri arasında sıralanabilir.
BÖLÜM 3Rahim Kanseri Risk Faktörleri
Kadınlarda en sık görülen jinekolojiye bağlı kanser türü olan rahim kanseri, daha çok 50 yaştan sonra görülse de 40 yaş altında görülem riski de vardır. Bazı kadınlarda ise yaşa bağlı olmaksızın gelişebilir. Rahim kanseri riskini arttıran etkenler;
- Kısırlık
- Doğum yapmamış olmak
- Obezite
- Adet düzensizliği
- Başka kanser türleri için ilaç kullanmak
- Genetik
- Hiper tansiyon, diyabet hastalığı, tiroid hastalığı
- Menopoz döneminde östrojen kullanımı
- Uzun yıllar doğum kontrol hapı kullanmak
- Alkol ve sigara bağımlılığı olarak sıralanabilir.
BÖLÜM 4Rahim Kanseri Tanısı
Rahim kanseri kadınlarda farklı birçok soruna yol açabilir. Bu nedenle kadın yaşadığı sorunlar için doktora başvurduğunda hastalığı tanımak için bazı tetkikler uygulanır.
Endometrial biyopsi: Özel ve ince bir katater yardımıyla rahim içinden parça alınarak mikroskop ile incelenir. Bu inceleme bölgede anormal hücrelerin varlığını ortaya koyar.
Vajinal ultrason: Rahim içi dokusu kalınlığı ve rahmin boyutunu görmek için uygulanır.
Histereskopi: İnce ve ışıklı bir kamera yardımıyla rahim içi incelenir. Tanıyla birlikte tedavi amaçlı da kullanılan bir yöntemdir.
Kürtaj: Rahim ağzı genişletilerek rahimden alınan doku labaratuvar ortamında incelenerek rahim kanseri tanısı konulabilir.
BÖLÜM 5Rahim Kanseri Tedavisi
Rahim kanseri gerekli tetkikler yapıldıktan sonra teşhis edilmişse izlenecek tedavi yöntemi kadının genel sağlık durumu ve kanserin gelişimine bağlı olarak planlanır.
Rahim kanseri ameliyatı: Tedavi nasıl işleyeceği ve ileride nasıl tedavilere başlanması gerektiğini belirlemek için ameliyata gerek duyulabilir. Ameliyat kanserin hangi evrede olduğunu anlamak için gereklidir. Kanserin evresi ileriki tedaviler ve sonuç için en öneli etkendir. Rahim kanseri ameliyatında hastanın yumurtalıkları ve rahmi alınır. Bazı durumlarda karından, bazen vajinal yoldan bazen ise laparoskopi yöntemiyle cerrahi gerçekleştirilir. Rahim kanseri rahimle alakalı olsa da ileride yumurtalık kanseri gelişmemesi için yumurtalıkların alınması uygun görülür.
Işın (Radyasyon) tedavisi: Genellikle ameliyat sonrasında uygulanan bir tedavidir. Bazı vakalarda nadir durumlarda ameliyat olmadan direkt ışın tedavisi yapılabilir. Işın tedavisinde kanserli hücrelerin çoğalması engellenir. Bazen haftalar bazı durumlarda ise tedavi aylarca devam edebilir.
Ameliyat ve ışın tedavisi haricinde kanserin aşamasına göre kemoterapi, hormon tedavisi uygulanabilir.