Huzursuz Bağırsak Sendromu

İrritabl Bağırsak Sendromu (İBS), bağırsak sisteminde altta yatan bir hastalık olmadan meydana gelen, karın bölgesinde rahatsızlık hissi, belirgin derecede şişkinlik, düzensiz bağırsak hareketleri ve acil tuvalet ihtiyacı gibi belirtiler ile ortaya çıkan ve hastanın günlük aktivitelerini olumsuz etkileyen bir sendromdur. Halk arasında ‘’huzursuz bağırsak sendromu’’ olarak bilinir. İBS sindirim sistemini olumsuz olarak etkileyen günümüzde ki en yaygın hastalıklarından birisidir. Mide krampları, ishal, kabızlık ve şişlik gibi sorunlara neden olur. Bu semptomlar bazen günler, haftalar ya da aylarca bile sürebilir. İBS kesin tedavisi olmayan ve hayat boyu süren bir sağlık sorunudur. Tam nedeni bilinmeyen İBS’nin stres nedeniyle şiddeti artmaktadır. Bazı ilaç tedavileri ve yaşam tarzı değişiklikleri ile belirtiler hafifletilmektedir.

• Bulantı
• İshal (diyare)
• Kabızlık 
• Karın bölgesinde şişlik, baskı veya gerginlik hissi
• Karın ağrıları
• Dışkı kıvamında değişkenlik (cıvık pelte, zeytin çekirdeği, çamur ya da jöle gibi)
• Dışkılama sıklığında değişiklik (bazen günde 3 kez, bazen de 3 günde bir)
• Dışkı çıkışında anormallik (ağrı duyma, ani dışkılama, iç çamaşırında kirlenme)
• Dışkı ile birlikte mukus ya da sümük olması

Huzursuz Bağırsak Sendromu belirtileri kişinin ne yediğine, ne kadar yediğine, duygusal durumuna, kadınlardaki adet (regl) dönemine göre değişiklik göstermektedir. Bu nedenle İBS hastalarının hangi şikâyetlerinin hangi durumlarda artış gösterdiğini iyi bir şekilde gözlemlemesi ve kaydetmesi gerekir.

İBS şikayetleri olan kişi detaylı bir tıbbi özgeçmiş ve fiziksel muayene ile gözden geçirilir. Gaita testi ile dışkıda kan varlığı ve enfeksiyon durumu aranır. Endoskopi yöntemi ile bağırsak muayeneleride yapılabilir. 

İBS’li birçok hasta, semptomlarını hafifletmeye yönelik tamamlayıcı sağlık uygulamalarına yönelmekte ve bu türdeki uygulamaların bazılarının ılımlı faydaları olabileceğine dair kanıtlar ortaya çıkmaktadır.

İBS belirtilerini hafifleten öneriler:

Hipnoterapi (hipnoz): Bu uygulama, eğitim almış sertifikalı bir hipnoz veya hipnoterapist tarafından yapılmalıdır. Bilimsel yönde yapılan incelemelere göre, hipnoterapi IBS semptomlarını yönetmek için yararlı bir tedavi yöntemidir. Araştırmalar, hipnoterapi ile İBS nedeniyle oluşan depresyon, anksiyete ve ağrıların etkili şekilde azaltıldığını göstermiştir. Ayrıca gastrointestinal problemlerin uzun süreli iyileştirilmesinde önemli rol oynamaktadır.

Probiyotikler: Lactobacillus ve Bifidobacterium gibi probiyotikler, sindirim sisteminde bulunan mikroorganizmalardır. Yeni araştırmalara göre bazı probiyotiklerin, şişkinlik, karın ağrısı ve gaz gibi İBS semptomlarını rahatlatabileceğine dair kanıtlar saptanmıştır ama tüm probiyotiklerin aynı etkiye sahip oldukları konusunda şüpheler bulunmaktadır.

Nane Yağı: Şifa deposu olan Nane yağı, IBS semptomlarını hafifletmek için sıklıkla kullanılan bir bitkisel ilaçtır. Kullanılmadan önce bir doktora danışılması gereklidir.

Akupunktur: Yapılan bazı çalışmalar, akupunktur yönteminin İBS’li kişilerde yaşam kalitesi üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir. 

Huzursuz Bağırsak Sendromu Hastalarına Öneriler

• Gün içinde tükettiğiniz besinleri ve yaşadığınız şikayetleri yazdığınız bir defter hazırlayın. Böylelikle hangi besinlerin sizde rahatsızlık yarattığını daha iyi tespit edeceksiniz.
• 3 ana 3 ara öğün olmak üzere sık aralıklarla ve az miktarlarla beslenin.
• Öğün atlamayın ve gece uykusuna yatmadan önce yemek yemeyin.
• Yemeğinizi hızlıca yemeyin, kendinize zaman ayırın.
• Hareket halindeyken bir şey yemeyin, içmeyin ve lokmalarınızı iyi çiğneyin.
• Dışkılama alışkanlığınızı bir düzene sokun. Mesela her sabah dışkılama yapın.
• Yürüyüş, yüzme ve bisiklet gibi düzenli fiziksel aktiviteler yapın.
• Gün içerisinde yaşayacağınız stresten kurtulmak için kendinize 10 dakika zaman ayırın (açma-germe hareketleri yapabilir, müzik dinlenilebilir.)