Gebelikte Kanama

Gebelikte kanama gebelik döneminin ilk üç aylık döneminde yaygın görülen komplikasyonlardan biridir. Çoğu zaman herhangi bir soruna neden olmazken her olasılığa karşı doktor gözetimi gerektiren bir durumdur. Kanama basit bir servikal enfeksiyon sebebiyle oluşabileceği gibi plasentayla alakalı ciddi bir nedenden dolayı da gelişebilir. Plasentaya bağlı gelişen kanama hem bebek hem de anne için risk oluşturabilir. Bunların haricinde düşük, düşük riski, dış gebelik, boş gebelik, cinsel ilişki anında oluşan tahriş, herhangi bir kanser öncüsü lezyon gibi durumlarda gebelikte kanamaya yol açabilir. Bazen idrar yolu enfeksiyonu ya da basur gibi birçok durumlarda oluşan rektal kanama vajinal kanama ile karıştırılabilir. 

Gebelikte kanama bazen birkaç damla olabileceği gibi bazen çok aşırı derecede olabilir. Rengi kırmızı, açık pembe, kahverengi olabilir. Kanamaya neden olan birçok faktör vardır. Gebeliğin ilk üç aylık dönemi ve geriye kalan dönemlerinde gelişebilecek kanamanın farklı nedenleri vardır.  Kanama gebeliğin hangi döneminde gelişirse gelişsin mutlaka tıbbi yardım alınmalıdır. Bazen kanama herhangi bir tedavi gerektirmezken bazen acil müdahale edilmesi gerekebilir.

Gebelikte Kanamanın Temel Nedenleri

• İmplantasyon kanaması
• Düşük riski
• Kısmi düşük
• Mol gebelik
• Dış gebelik
• Boş gebelik
• Bebeğin anne karnında ölmesi
• Bebeğin eşinin yani plasentanın erken ayrılması
• Bebeğin eşinin rahim ağzını kapatması
• Rahim ağzı iltihabı
• Çatı kemiği muayenesi
• Rahim ağzı ve vajinada tümör
• Servikal polip
• Rahim yırtılması
• Erken doğum riski
• Nişan kanaması olarak sıralanır.

İmplantasyon Kanaması: Bazı anne adayları henüz gebe olduğunu bilmeden implantasyon kanaması yaşayabilir. İmplantasyon kanaması halk dilinde üstüne adet görme olarak da tanımlanır. Eğer adet döneminden 1 hafta önce kanama fark edilmişse gebelik şüphesi için test yapılması gerekir.

Düşük: Gebeliğin ilk üç ayında kanamayla birlikte kramp ve karın ağrısı olası bir düşüğü işaret ediyor olabilir. Gebeliğin erken döneminde yaşanan kanamaya bağlı olarak tüm gebelerin yaklaşık yarısında düşük gelişebilmektedir. 

Dış Gebelik: Yaşanan kanama dış gebelik belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Dış gebelik, embriyonun uterus haricinde fallop tüplerine yerleşmesi sonucu oluşur. Bazı durumlarda dış gebelikte kanama tek bir belirti olabilirken omuz ağrısı, pelvik ağrısı gibi semptomlar kanamaya eşlik edebilir. Boş gebelik anne adayının hayatını tehlikeye sokabilecek riskli bir durumdur. 

Mol Gebelik: Mol gebelikte rahim içinde üzüm salkımına benzeyen yapılar oluşur. Bu nedenle mol gebelik üzüm gebeliği olarak da tanımlanabilir. Mol gebeliğin erken dönemlerinde vajinal kanama yaygın şekilde görülür. Kanamayla birlikte üzüm tanelerine benzeyen parçalar düşürülebilir.

Enfeksiyon: Gebelikte kanama ayrıca gebeliğe bağlı olmayan nedenlerden dolayı da gelişebilir. Vajinal enfeksiyon, rahmin tahriş olması ya da iltihap kanamaya yol açabilir.

Gebelik ilerledikçe gelişen kanamanın ciddiyeti artar. Gebeliğin ikinci ya da üçüncü döneminde az ya da çok kanama görülmüşse mutlaka sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir. 

Plasentanın Aşağıda Olması: Plasenta serviksi kısmen ya da tamamen kapattığında kanama gelişebilir. Bu hem anne hem anne karnındaki bebek için hayati riske neden olabilir.

Plasentanın Erken Ayrılması: Gebeliğin son sürecinde sık karşılaşılan bir durumdur. İleri yaşlarda, tansiyon hastalarında, gebelik boyunca sigara kullananlarda risk daha fazladır. Göbek kordonunun kısa olması da plasentanın yerinden erken ayrılmasına yol açabilir. Plasentanın erken ayrılmasına bağlı gelişen kanamanın şiddeti ayrılmanın durumuna göre değişir. Şiddetli, kramp şeklinde ağrı yaşanabilir. Yaşanan kan kaybı anne adayının şoka girmesine neden olabilir.

Geç Düşük: Gebelikte düşük genelde gebeliğin ilk üç aylık döneminde gelişse de bazı durumlarda üç aylık dönemden sonra da gelişebilir. Bu durum geç düşük olarak tanımlanır.

Erken Doğum: Gebelikte kanama 37. haftadan önce gelişmişse bu erken doğumun işareti olabilir. Vajinal akıntı, karında basınç hissi, sırt ağrısı, karın ağrısı kanamaya eşlik edebilecek diğer belirtilerdir.

Gebelikte kanama tedavisi kanamanın gerçekleştiği dönem ve kanamanın nedenine bağlı olarak planlanır. İlk haftalarda yaşanan kanama için HCG ölçümü yapılabilir, kan uyuşmazlığı tespit edilmişse anti D enjeksiyonu uygun görülebilir. Ultrason ile neden araştırılabilir. Bazı durumlarda neden kesin olarak saptanamaz. Nedene göre ilaç tedavisi yeterli olabilir. Gebeliğin ilerleyen dönemlerinde yaşanan kanama için gebeliğin sonlandırılması gerekebilir. Plasenta rahim ağzını kısmen kapatmış ve kanama az ise dinlenme ile gebelik kontrol altına alınarak uzatılabilir. Bazı durumlarda doğum yaptırılırken bazen kürtaja gerek duyulabilir.

Gebelikte kanama ilk haftalarda tutunma kanaması olarak gelişmişse bebek için risk oluşturmaz. Fakat ciddi nedenlerden dolayı yaşanan kanamalar gebelik kesesinin düşmesine yol açabilir. Gebeliğin son zamanlarında plasenta ve kordona bağlı gelişen kanamalar bebeğe kan akışının az gitmesine neden olarak bebeğin ölümüne yol açabilir.