William Shakespeare

Shakespeare, Dünya tiyatro tarihinin en büyük yazarı olarak kabul edilen İngiliz şair, oyuncu ve oyun yazarıdır. 

Kariyeri boyunca, komedi, trajedi, tarihi ve daha pek çok türde oyunlar yazan Shakespeare'in eserleri özellikle 19. yüzyıldan itibaren Dünya'nın tüm ülkelerinde oynanmaya başladı. Ölümünün ardından bazı edebi otoriteler eserlerini başkasının yazdığına dair şüphelerini ortaya koymuş olsa da, bu şüpheleri doğrulayan bulgulara ulaşılamadı. 

Son oyununu 49 yaşındayken kaleme alan Shakespeare, hayatı boyunca yazdığı 38 oyunla günümüzde de hala Dünya çapında eserleri en fazla sahnelenen yazar olma ünvanını koruyor. 

• William Shakespeare, -tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte- 23 Nisan 1564'te, John Shakespeare ve Mary Arden çiftinin çocukları olarak dünyaya geldi. Kilise kayıtlarına göre 26 Nisan 1564'te vaftiz edildi. William, sekiz çocuğu olan ebeveynlerinin en büyük çocukları idi.
• Shakespeare’in çocukluğu ve eğitimi hakkında çok az şey bilinmektedir. Okuma ve yazmayı "King’s New School in Stratford"da öğrendiği tahmin ediliyor. Bütün gramer okulları aynı müfredatı işlediği için, gramer konusunda yoğun bir eğitim almış olduğu tahmin ediliyor.

• Shakespeare’in tiyatro kariyerinin başlangıcını belirten kayıtlardan önce, 1585’ten 1592’ye kadar, hakkında hiçbir bilgiye sahip olunamayan yedi yıllık bir süre vardır. Shakespeare'in bu 1592'den önce kaçak avlanma oyunlarına merak sardığı ya da yardımcı asistanlık görevi üstlendiği tahmin ediliyor.
• Shakespeare'in kariyerine ne zaman başladığı tam olarak bilinmemekle birlikte, ismi ilk olarak 1592'de Londra sahnesindeki performans kayıtlarında görülüyor.
• 1594'ten itibaren Shakespeare'in o güne dek yazdığı oyunların neredeyse tamamı, "Lord Chamberlain'in Adamları" adını taşıyan bir grup tarafından sahnelendi. Kısa sürede beğeni toplayan grup, 1599'da, daha sonra "Globe" adını verdikleri bir tiyatro binası satın aldı.
• Bu süreçte Shakespeare, bir oyun yazarı ve oyuncu olarak ünlendi ve tiyatronun başarısı, Shakespeare'in finansal istikrarını güçlendirdi.
• 1603 yılında Kraliçe Elizabeth'in ölümünün ardından tiyatro kraliyet patentiyle ödüllendirildi ve "Kraliyet Tiyatrosu" olarak anılmaya başlandı. Grup bu tarihten itibaren ülke çapında ünlendi ve oyunları popüler hale geldi.
• Shakespeare bu dönemde, bazılarını kendi yazdığı "Every Man in His Humour", "Sejanus His Fall", "The First Folio", "As You Like It", "Hamlet" ve "Henry VI" oyunlarında rol aldı.
• Shakespeare kariyer grafiği 16. yüzyılın sonundan, 17. yüzyılın başına doğru büyük bir ivme gösterdi. Yazdığı 37 oyundan 15'i sahnelendi. Tiyatronun düzenlediği turnelerden ciddi bir para kazandı ve Stratford'da "New House" adında büyük bir konak satın aldı.
• Shakespeare, ciddi bir ekonomik kazanç sahibi olunca çok sayıda emlak satın almaya başladı. Bu yatırımlar, Shakespeare'e oyunlarını yazmaya konsantre olabilmesi için daha fazla zaman tanıyan garantili yatırımlardı.

• 1593 ve 1594 yıllarında veba salgını nedeniyle tiyatroların kapatılması, Shakespeare'in kendini şiir alanında denemesine olanak sundu. Bu süre zarfında, ikisi de Henry Wriothesley'e ithaf edilen “Venus and Adonis” ve “The Rape of Lucrece” adında iki şiir yazdı. İki şiir de büyük beğeni topladı ve pek çok kez yeniden basıldı.
• Sonrasında Shakespeare, "A Lover's Complaint" ve "The Phoenix and the Turtle" adında iki şiir daha yayınladı.
• 1609 yılında Shakespeare!in, “Sonnets” adlı eseri yayınlandı. Yaklaşık 154 soneden oluşan eserdeki şiirlerin ne zaman yazıldıkları tam olarak bilinmemekle birlikte, Shakespeare tarafından kendisi için özel olan insanlara yazıldıkları düşünülmektedir.
• Shakespeare'in soneleri, kendilerine özgü bir tarza sahiptir. Atipiktir ve sevgi, tutku, aşk gibi temaları işler. Aynı zamanda doğum, ölüm ve zaman hakkında bilgi verir.

• Shakespeare son derece yenilikçi bir yazardı. Geleneksel tiyatro anlayışına metafor ve retorik ifadeler ekleyerek kendi tarzını yarattı. 
• Bütün oyunlarında şiir ve nesir içeren bölümler olmakla birlikte, metinlerin büyük bir bölümü metrik düzene sahip kafiyeli ve retorik satırlardan oluşuyordu. 
• Oyun yazarlığını ilk dönemi olan 1590'larda, yazdıklarının çoğu tarihi oyunlardı. “Richard II”, “Henry V”, “Henry VI” gibi tarihi oyunları kaleme aldığı dönemdeki tek istisnai eseri “Romeo and Juliet” idi.
• Sonrasında diğer türlerde de eserler vermek isteyen Shakespeare, romantik bir komedi olan "A Midsummer Night’s Dream" ve "Merchant of Venice" oyunlarını yazdı.
• Sonrasında "Much Ado About Nothing", "As You Like It", "Twelfth Night", "Titus Andronicus", "The Comedy of Errors", "The Taming of the Shrew" ve "The Two Gentlemen of Verona" oyunlarını kaleme aldı.
• Shakespeare  daha sonraki yıllarda trajedi türüne odaklandı. İnsani eylemlere bağlı olay örgülerinden hareketle  ihanet, intikam, ensest ve ahlaki çöküş gibi temaları ele alan, "Hamlet", "King Lear", "Othello" ve "Macbeth" gibi klasik eserler ortaya koydu. Her biri trajik sonla biten bu eserler sonradan Shakespeare'in "Karanlık Tragedyaları" olarak isimlendirildi.
• Yazarlık kariyerinin son döneminde "Cymbeline", "The Winter's Tale" ve "The Tempest" gibi mutlu sonla biten oyunlar yazdı.

• Shakespeare 26 yaşındayken, 18 yaşındaki Anne Hathaway ile evlendi.
• Çiftin ilk kızları olan Susanna, evliliklerinden altı ay sonra dünyaya geldi. Bundan iki yıl sonra ise, ikiz çocukları Hamnet ve Judith doğdu.
• Shakespeare kilise kayıtlarına göre, 5 Nisan 1616'da hayatını kaybetti. 
• Ölümünün ardından çalışmalarını onurlandırmak için mezarına bir anıt dikildi. 
• İlerleyen yıllarda Dünya çapında bir yazar haline gelen Shakespeare'in adına Dünya'nın pek çok bölgesinde anıt ve heykeller yapıldı.