Stan Lee

Stan Lee 28 Aralık 1922'de New York'ta doğmuştur. Marvel Comics şirketi için çalışmıştır. 1961'de, Marvel'de çalışan bir diğer sanatçı Jack Kirby ile süper kahraman takımı Fantastik Dörtlü'yü yaratmıştır. Çok geçmeden Örümcek Adam, X-Men, Hulk ve Thor gibi popüler karakterlerin sorumluluklarını da üstlenen Lee, çizgi romanlarla ilgili olan birçok farklı oluşum ve girişimde yer almıştır.

Stanley Martin Lieber, 28 Aralık 1922'de Romen göçmeni bir ailenin oğlu olarak doğmuştur. Çocukluğunun bir kısmını büyük buhran döneminde yaşamıştır. O dönemlerde yaşamış birçok aile gibi Lieber'lar da kıt kanaat geçinmeye çalışmaktadırlar.

Lieber, yazar olarak Lieber ismini Lee diye kısaltmıştır. 1939 yılında Timely Comics'te ofis asistanı olarak çalışmaya başlamıştır. 1940'ın başlarında ise geçici editörlük yapmıştır. Ayrıca Lee, 2. Dünya Savaşı sırasında yazar ve illüstratör olarak orduda çalışmıştır.

1960'ların başında Stan Lee'nin patronu Lee'yi çağırıp bir çizgi roman serisi tasarlamasını istemiştir. Bu seri Justice League of America serisi ile hit yapmış olan DC Comics'e direk rakip olabilecek bir seri olmalıdır ve Marvel Comics'i (Timely Comics'in yeni ismidir) yukarı taşımalıdır.

Jack Kitby ile Stan Lee birlikte çalışarak 1961 yılında Fantastik Dörtlü'nün doğmasını sağlamışlardır.

Fantastik Dörtlü'nün başarısının ardından Lee ve iş arkadaşları Marvel evrenine daha fazla karakter ve hikaye eklemişlerdir. Hulk, Örümcek Adam, Doctor Strange, Daredevil ve X-Men bu karakterlerden bazılarıdır.

Lee karakterleri ve hikayeleri yaratırken yobazlık veya uyuşturucu kullanımı gibi insanı konuları da ele almasıyla dikkat çeken ve çizgi roman sektörüne yön veren bir sanatçı olmuştur. Dışarda zaman geçirmeyi seven, espirili yapısıyla çevresindekilere, iş arkadaşlarına ve hayranlarına kendisini sevdirmiştir.

Lee'nin başarılarıyla Marvel Comics ciddi anlamda popüler bir marka haline gelmiştir. Stan Lee bu başarıların ardından 1972'de editoryal yönetmen ve yayıncı konumuna terfi ettirilmiştir. Ardından Batı Yakası'na taşınmış ve Marvel'in sinema girişimlerine dahil olmuştur. 

Stan Lee bir yandan Marvel için akıl hocalığı yaparken bir yandan farklı farklı multimedya projelerine girişmiştir. Kariyerini zirveye taşıdıktan sonra bile onursal olarak Marvel projelerine eşlik etmeye devam etmesine rağmen Marvel'e dava açmıştır. Davanın konusuysa uzun süre tartışma konusu olan, çizgi roman yazar/çizerlerine uygun ve yeterli düzeyde tazminat verilmesidir.

Stan Lee 2001 yılında kendi fikri mülkiyeti olan POW! Entertainment şirketini kurmuştur ve onu takip eden yılda da Excelsior! Stan Lee'nin İnanılmaz Hayatı ismindeki otobiyografisini yayınlamıştır. Aynı on yıl içinde ABD Başkanı George W. Bush tarafından Sanat Madalyası onuruna layık görülmüş ve Stan Lee'nin Süper İnsanları isimli TV showunu başlatmıştır. Bu televizyon programında Stan Lee şaşırtıcı (kendi tabiriyle insanüstü) yetenekleri olan insanlara odaklanarak gösteriyi sunmuştur. 

2012 daha fazla girişimin başlatıldığı bir yıl olmuştur. Stan Lee bu yılda Romeo ve Juliet: Savaş (Romeo and Juliet: The War) isimli bir grafik romanın yazımına eşlik etmiştir. Bu çalışma New York Times çok satanlar listesine girmiştir. Stan Lee aynı yıl Stan Lee'nin Kahramanlar Dünyası isminde bir Youtube kanalı açılmıştır ve çizgi roman, komedi, bilim kurgu türlerinde içerik üretmeye başlamıştır. Yılın sonunda sürekli aktif olan Lee, 90 yaşına girmiştir.

Stan Lee 2017 yılında yaklaşık 70 yıllık eşini kaybetmiştir. Bunu takip eden Ocak ayında kalp ritminde bozulma ve nefes darlığı sebebiyle hastaneye gitmiştir. Kısa sürede taburcu olan çizgi roman devi çok geçmeden Marvel'in en yeni karakterini, Black Panther'i geliştirmeye devam edeceğini duyurmuştur. Black Panther yayınlanmış ve tüm dünyada büyük yankı uyandırmıştır.

Stan Lee 12 Kasım 2018'de kalp yetmezliğinden hayatını kaybetmiştir.