Özgürlük Anıtı
Özgürlük Anıtı, ABD ve Fransa milletlerinin arasındaki barış ve dostluğu anmak amacıyla inşa edilmiş bir yapıdır. Fransız heykeltraş Frederic-Auguste Bartholdi dövülmüş bakır levhalardan heykelin kendisini yaparken meşhur Eyfel Kulesi projesinin arkasındaki isim Alexandre-Gustave Eiffel heykelin çelik iskeletini tasarlamıştır. Özgürlük Anıtı 1886'da Amerika'ya verilmiş ve bugün Özgürlük Adası diye bilinen küçük adaya dikilmiştir. Özgürlük Anıtı dikilmesinin yüzüncü yılı şerefine 1986'da geniş kapsamlı bir tadilattan geçirilmiştir. Günümüzdeyse Özgürlük Anıtı dünyanın en ünlü özgürlük ve demokrasi sembollerinden birisidir.
BÖLÜM 1Özgürlük Anıtı'nın Tarihçesi
1865 yıllarında Amerikan İç Savaşı sona erdiğinde Fransız tarihçi Edouard de Laboulaye, Amerika'nın sürdürülebilir bir demokrasi yaratma uğraşında aldığı başarılı sonuçları kutlamak için ABD'ye gönderilmek üzere bir heykel tasarlanmasını önermiştir. Heykeli Bağımsızlık Bildirgesi'nin yüzüncü yılına yetiştirebilmek hedeflenmiştir ve büyük ölçekli heykelleriyle tanınan Frederic Auguste Bartholdi bu görevi 1876 yılında başarıyla tamamlamıştır.
Projenin tamamlanabilmesi iki ülkenin ortak çabasını gerekli kılmaktadır. Fransızlar heykelin yapımından sorumluyken Amerikalılar heykelin üzerinde duracağı kaideyi hazırlayacaklardır. Bu ortak çaba iki milletin arasındaki dostluğun simgesi konumundadır.
Heykelin üretimi fon ihtiyacı sebebiyle 1875'e kadar başlayamamıştır. Bartholdi'nin devasa çalışması Dünyayı Aydınlatan Özgürlük Heykeli olarak isimlendirilmiştir. Dev heykel, sağ elinde yükselmiş bir meşale; sol elinde ise üzerinde 4 Haziran 1776 yazılı bir tablet tutmakta olan bir kadın olarak tasarlanmıştır. 4 Haziran 1776, Bağımsızlık Bildirgesi'nin ilan edildiği tarihtir.
BÖLÜM 2Özgürlük Anıtı'nın İnşa Süreci
Fransa'da heykelin yapımı için çalışmalar devam ederken ABD'de de kaidenin yapımı için fon aranmaktadır. Yarışmalar ve sergiler de dahil olmak üzere birçok farklı yol denenmesine rağmen gerekli fon tam olarak sağlanamamıştır. İşler zor duruma girdiği sırada New York'un önde gelen gazetecilerinden Joseph Pulitzer, Dünya (The World) isimli gazetesini kullanarak ihtiyaç duyulan son fonlamanın da yapılmasını sağlamıştır.
Anıt için Amerikalıların inşa etmesi gereken kaide Amerikalı mimar Richard Morris Hunt tarafından tasarlanmıştır. Kaidenin inşası Bedloe Adası (Bedloe’s Island) içinde yer alan Fort Ormanı (Fort Wood) avlusunda başlamıştır.
1885 yılında Bartholdi heykeli tamamlamıştır. Parçaları 200den fazla sandığın içinde New York'a gönderilmiştir. Bunu izleyen 4 ayda işçiler heykelin tüm parçalarını bir araya getirmiş ve kaidenin üzerine montelemişlerdir. Heykelin uzunluğu kaideyle birlikte 93 metreye ulaşır. 28 Ekim 1886'da Başkan Groover Cleveland binlerce seyirci önünde Özgürlük Anıtı'na resmiyet kazandırmıştır.
BÖLÜM 3Yıllar İçinde Özgürlük Anıtı
- 1901 yılına kadar ABD Deniz Feneri Kurulu, heykelin meşalesini denizciler için yön bulma aracı olarak kullanmıştır. 1901 yılındaysa Fort Wood'un içinde gerçekleşen askeri görev nedeniyle ABD Savaş Dairesi heykeli yetkisi altına almıştır.
- 1924 yılında hükümet, Özgürlük Heykeli'nin bir milli anıt olmasına karar vermiştir.
- 1956'da Bedloe Adası'nın (Bedloe’s Island) ismi değiştirilerek onun yerine Özgürlük Adası (Liberty Island) ismi kullanılmaya başlanmıştır.
- 20. yüzyılın başlarında Özgürlük Anıtı'nın bakır yüzeyi yağmura, rüzgara ve güneşe maruz kalmaktan oksitlenmiş durumdadır. Bakır paslanması olarak bilinen bu olay heykele özgün, yeşil bir renk kazandırmıştır.
- 1984 yılında anıt yüzyıl kutlamalarına yakın bir zamanda halka kapatılarak geniş çaplı bakım altına alınmıştır. Heykel restorasyondayken Birleşmiş Milletler, Özgürlük Anıtı'nı "Dünya Mirası Listesi"ne eklemiştir.
- 5 Temmuz 1986'da Özgürlük Anıtı, yüzyıl kutlamalarıyla tekrardan halka açılmıştır.
- 11 Eylül 2001'deki terör olayının ardından Özgürlük Adası 100 günlüğüne kapatılmıştır. Özgürlük Anıtı'nın kendisiyse 2004'e kadar ziyaretçi erişimine kapalı kalmıştır.
- 2009 yılı Temmuz'unda heykelin tacı ve kaidenin tepesi için ziyaretçi olma olanağı tekrar sağlanmıştır. Bu tür ziyaretler için rezervasyon yaptırmak zorunludur.