Namib Çölü

Namib Çölü, Namibya ve dünyanın en yüksek kum tepelerini, çakıl ovalarını ve engebeli dağlarını kapsayan güneybatı Angola'da bir sahil çölüdür. Nama dilinde muazzam anlamına gelen kelimeden türetilmiştir ve ismini bu kelimeden almıştır. Çöl, 31.200 metrekare civarında bir alanı kaplar, doğu-batı genişliği ise 50-160 kilometre arasında değişir. Alan, tahminen 55 ila 80 milyon yıl boyunca kurak veya yarı kurak koşullara dayanan, dünyanın en eski çölü olarak kabul edilir. Namib, elmas, tungsten ve tuz madenciliği için önemli bir yerdir. Alüvyonlu elmaslar çakıl yataklarında bulunur.

Çölde kuraklık, kıyıdaki soğuk Benguela akımı tarafından soğutulan doğudan gelen kuru ve sıcak havanın inişinden kaynaklanmaktadır. Sıcak, kuru havanın üst tabakası, nemli havanın yükselmesini ve bulut oluşturmasını önler. Bazı bölgelerde yıllık 10 milimetreden daha az yağış vardır.

Namib Çölü, dünyanın en eski çölü olup en az 55 milyon yıldır kuraklık yaşandığı bilinmektedir. Kurak koşullar muhtemelen Batı Gondwana’nın kıtasal bölünmesiyle başladı, 130 milyon ila 145 milyon yıl önce, bu bölge Oğlak Dönencesi boyunca bugünkü konumuna geçti. Bu uzun kurak dönem, bölgenin biyoçeşitliliği üzerinde derin bir etkiye sahiptir. Bölge, çöl türlerinin evrimi için nispeten istikrarlı bir merkez olmaya devam etmiştir. Bu, yüksek endemizm seviyelerine ve kurak koşullara, sayısız gelişmiş adaptasyona sahip eşsiz bir biyolojik çeşitlilik dizisi ile sonuçlanmıştır.

Namib Çölü, dünyada başka hiçbir yerde bulunmayan sıra dışı bitki ve hayvan türlerine ev sahipliği yapmaktadır. Bunlardan biri, ömrü boyunca sürekli olarak iki uzun yaprak yetiştiren bir çalı benzeri bitki olan Welwitschia mirabilis'tir. Bu yapraklar birkaç metre uzunluğunda büyüyebilir ve zamanla çöl rüzgârlarından sarılıp bükülürler. Bunlar, bitkiler âleminin herhangi bir üyesinin en uzun ömürlü yapraklarıdır. Bu bitkilerin en büyüğünün yaklaşık 2.500 yaşında olduğu tahmin edilmektedir.

Kıyı boyunca yoğun sisler ve içerdikleri tatlı sular, Namib'in yaşam özüdür.

Ekolojik bölgede neredeyse beş sürüngen türü vardır ve bunların beşi sadece Namib Çölü'nde bulunur. Namib, aynı zamanda batı çöllerinde, kum tepelerinde ve çakıl ovalarının vejetasyonunda kayalık habitatlarında oluşan çok sayıda küçük kemirgen türüne de ev sahipliği yapmaktadır.

Afrika'nın en büyüklerinden biri olan Namib-Naukluft Milli Parkı, yaklaşık 300 metre yüksekliğinde, dünyanın en uzun kumulları olan bir grup dev kum tepesini barındırıyor. Bazı yıllarda yağışlı mevsimlerde, Tsauchab Nehri'nin suları kumulların tabanında havuzlar oluşturur. Sossusvlei harika bir kuru kil bataklığıdır.

Denizden gelen su yüklü hava ile güney rüzgârları arasındaki etkileşim, herhangi bir kıyı çölünün en kuvvetli olanlarından bazıları ve çölün kuru havası, denizcilerin kolayca yollarını kaybedecekleri büyük sislere ve güçlü akıntılara neden olur. Kuzeyde İskelet Sahili ile birlikte, bölge birçok gemi enkazı olarak ünlüdür. Bu harap gemilerin bir kısmı, çölün yavaş yavaş denize doğru süründüğü ve uzun yıllar boyunca toprağı geri aldığı için, neredeyse 50 metre iç kısımda bulunabilir.

Çölün kuzeye ve doğuya sınırı, daha nemli toprakların hüküm sürdüğü Namibya Büyük Batı Escarption ayağıdır. Ancak güneyde, kademeli bir geçiş Namib'i iç kısımdaki Karoo ve Kalahari çölleriyle birleştirir. Namib Çölü'nün ilginç bir özelliği, bitki örtüsü düzenindeki ani değişikliklerle oluşan zemindeki dairelerdir.

Kıyı boyunca, hava ılıman olup genellikle 10-20 ° C arasında değişen sıcaklıklar vardır. Bu arada, daha fazla iç kısımda, sıcaklıklar büyük ölçüde değişebilir. Alan genellikle gündüz 45 ° C'den yüksek sıcaklıklara ulaşabilir. Geceleri ise dondurucu bir hava hâkimdir.