Boğmaca

Solunum yolları ve akciğerde görülen, son derece bulaşıcı ve sık öksürük nöbetlerine neden olan ciddi bir hastalıktır. Boğmaca hastalığının başlangıç belirtileri arasında hafif ateş, burun akıntısı ve ara sıra öksürük vardır. Bu semptomlar soğuk algınlığı ile benzerlik göstermesi nedeniyle kimi zaman karıştırılabilmektedir. Aradaki tek fark ise belirtilerden 1 hafta sonra öksürük nöbetlerinin sıklaşmasıdır. Boğmaca, hemen hemen her yaşta görülebilen bir hastalıktır, ancak bebeklerde ve çocuklarda çok daha ciddi sorunlara neden olabilmektedir. Hastalığın tedavi sürecinde genellikle antibiyotik kullanılır. Fakat hasta, bir bebek ise tedavi si doktor kontrolü altında hastanede sürdürülür. Boğmacadan korunmanın en etkili yolu belli aralıklarla aşılanmaktır.

Oldukça bulaşıcı olan bordetella pertisus bakterisi boğmacaya neden olmaktadır. Bakterinin enjekte olduğu kişinin hapşırması ya da öksürmesi ile bakteriler çevresindeki kişilerinde akciğerlerine bulaşır. Böylelikle hastalık bir kişiden diğer kişilere bulaşmış olur. Bu nedenle hastalığı taşıyan kişilerden mümkün olduğunca uzak durulmalıdır. Boğmacanın tedavisi süreci yaklaşık 3 hafta kadar sürebilmektedir.

• Yüksek ateş
• Kırmızı ve sulu gözler
• Kontrol altına alınamayan şiddetli öksürük
• Burun akıntısı
• Nefes almakta güçlük
• Bebeklerde cildin kırmızı ya da maviye dönmesi 
• Yüksek tizli ve hırıltılı nefes alma
• Burun tıkanıklığı
• Öksürükten sonra kusma
• Aşırı yorgunluk hali
• Boğulur gibi nefes alma

Boğmacanın ilk günlerdeki belirtileri bronşit, grip ve soğuk algınlığına benzemesi nedeniyle tanısını koymak bazı durumlarda zor olabilir. Doktor, hastanın yaşadığı belirtileri kendisinden dinledikten sonra öksürüğü takip ederek boğmacanın tanısını koyabilir. Ancak, net tanı için bazı tıbbi testlere de ihtiyaç duyulabilir. Örneğin boğaz ya da burun bölgelerine kültür testi uygulanabilir. Boğaz veya burundan bir çubuk yardımı ile alınan numunede, hastalığa neden olan virüsün varlığı araştırılır.

Ayrıca çekilecek göğüs röntgeniyle de akciğerlerde sıvı birikmesi ya da iltihaplanma olup olmadığı kontrol edilir. Tedavi süresince hasta, doktorun reçete etmediği hiçbir öksürük ilacını kullanmamalıdır.

Hastalığın neden olan virüsün vücuttan atılması için genellikle antibiyotik reçete edilir. Eğer boğmaca bakası ağır ise tedaviye doktor kontrolünde, hastanede devam edilmelidir. Antibiyotik ve ilaç kullanımının dışında hastanın yaklaşık 1 hafta kadar evde istirahat etmesi, bol miktarda sıvı tüketmesi ve ateşinin yükselmesi halinde ateş düşürücü kullanması gerekir.

Dünya sağlık örgütünün yayınladığı son verilere göre her yıl 50 milyon kişi boğmaca hastalığına yakalanmakta ve yaklaşık 400-500 bin bebek veya çocuk hastalığa bağlı olarak yaşamını yitirmektedir. Bebeklerde ağır sonuçlara neden olabilen bu hastalık, çocuklarda daha hafif şekilde seyretmektedir. Eğer çocuğunuza boğmaca tanısı konmuş ise:

• Çocuğunuzun çevresinde sigara içmeyin ve içilen yerlerden uzak tutun
• Sıvı kaybına engel olmak amacıyla gün içerisinde en az 3 litre su tüketmesini sağlayın
• Odasını bol bol havalandırın 
• Odasının nemli olması için, içi sıcak suyla dolu kaplar koyun