Astigmat

Astigmat, kornea şeklinde oluşan bir hata nedeniyle, hastanın bulanık ve çift görmesine neden olan bir göz problemidir. Miyop ve hipermetrop rahatsızlıklarında olduğu gibi kornea, göze gelen ışığı farklı bir kuvvette kırdığı için ışınlar farklı noktalara düşer. Buna bağlı olarak astigmat hastası nesneleri net olarak göremez. Hastalık, genellikle genetik bir göz problemidir. Göze uygulanan bir cerrahi operasyon ya da göze gelen bir darbe sonucu da astigmat gelişebilir. Bazı durumlarda kornea sivrileşmesi  (keratokonus) problemi olan hastalarda da görülmektedir.

Astigmat rahatsızlığının en yaygın belirtileri ; göz çevresinde ağrı, baş ve gözde ağrı, çift görmedir. Belirtilerin şiddeti hastadan hastaya farklılık göstermektedir. Tedavisinde kontak lens ve gözlük kullanılsa da bu aparatlar hastalığı iyileştirmez, sadece belirtilerin şiddetini azaltır. Kesin tedavi için hastaya lazer ameliyatı yapılır.

Mix, hipermetrop ve miyop olmak üzere 3 tür astigmat rahatsızlığı bulunmaktadır. Hipermetrop astigmatta görüntü sinir tabakasının arkasında düşerken, miyop astigmatta ise görüntü retinanın önünde kalır. Mix astigmatta ise görüntünün bir bölümü retina arkasında bir bölümü de retina önünde oluşur.

• Göz tahrişi
• Uzak veya yakın mesafelerde çarpık ya da görüş
• Uzun süren kirpik dibi iltihabı
• Çift görme
• Göz yorgunluğu
• Şaşı bakma
• Gözde sık sık arpacık oluşması
• Gece görmede zorluk çekme
• Baş ağrısı
• Göz çevresinde ağrı

Birçok insan astigmat sorunu ile dünyaya gelmesine rağmen belirti derecelerinin düşük olması nedeniyle görme konusunda bir problem yaşamazlar. Astigmat problemi bulunan çocuklar, çarpık ve bulanık görmeleri konusunda bir şikayette bulunmazlar. Böyle bir durumda çocuklar, okul hayatlarında başarısızlık yaşayabilirler. Bu nedenle çocuklarda var olan astigmatın erken teşhisi ve uygulanacak doğru tedaviler, okul hayatlarında başarıyı yakalamaları açısından son derece önemlidir. Teşhis sırasında uygulanacak testler:

Görme keskinliği testi : Bu test esnasında hastaya farklı mesafelerden çeşitli harfler okutulur. Test sonucunda kişinin ne kadar iyi bir görüle sahip olduğu anlaşılır.

Kırılma testi : Optik refraktör makinesinde bulunan çoklu düzeltici cam mercekler vasıtası ile grafikler incelenmesi söylenir. Test sonucunda hastanın grafikleri bulanık veya net görüp görmediği anlaşılır.

Keratometri : Muayene esnasında keratometri ile gözde bir eğrilik olup olmadığı kontrol edilir. Korneanın kırıcı gücünü ve eğrilik yarıçağını lçmek için kullanılan keratometri cihazı aynı zamanda keratokonus teşhisinde de kullanılır.

Hastalığın neden olduğu çarpık, bulanık ve çift görme belirtilerinin engellenmesi amacıyla doktor tarafından düzeltici mercek içeren gözlük veya kontakt lesn reçete edilebilir.

Ortho-K kontakt lens ile korneada bulunan düzensiz eğriliğin geçici bir süre ile önüne geçilir. Gece uyumadan önce gözlere takılan bu lensler, sabah çıkarılır. Böylece hasta gün içinde lens kullanmaz ve çevresindeki nesneleri net bir şekilde görür. Ancak Ortho-K kontakt lens kullanımı da astigmatın tedavisi açısından geçici bir çözümdür.

Korneanın yeniden şekillenmesini hedefleyen bu ameliyatta lazer kullanılır. Ancak her göz, lazer operasyonu için uygun olmayabilir. Bu nedenle operasyon yapılmadan önce hasta detaylı bir göz muayenesinden geçirilir, korneanın kalınlığına bakılır. Ayrıca hastanın yaşı da lazer operasyonu için ayrı bir faktördür.

Operasyon sırasında RK, PRK, LASIK, LASEK gibi farklı lazer tipleri hastanın göz yapısına göre tercih edilmektedir. Ülkemizde ise genellikle LASEK veya LASIK yöntemleri uygulanmaktadır. LASEK yöntemi, genellikle göz yapıları LASIK yöntemine uygun olmayan hastalara uygulanır. LASIK ise en çok tercih edilen yöntemdir. Ağrısız bir operasyon olan LASIK yönteminden sonra hastanın gözünde iyileşme süreci 1-2 gün içinde başlar

Şayet hastanın astigmat değerleri lazer yöntemleri ile düzeltilemeyecek kadar yüksekse, göz içine lens takılması gerekir. Bu cerrahi müdahaleye ICL denmektedir. Avrupa da son derece yaygın olarak uygulaan bir ameliyattır. Maalesef ülkemizde az sayıda doktor bu operasyonu yapabilmektedir.