Selenyum

  Selenyum, atom numarası 34 olan ve periyodik cetvelde 4. periyot 6a grubunda yer alan bir elementtir. Toprakta, bazı gıdalarda ve az miktarda suda bile bulunan vücudumuzun ihtiyacı olan bir çeşit mineraldir. Çok önemli bir antioksidan olması onu değerli kılar. Vücuda yetişkinler için ortalama günlük 200 mcg alınması önerilir. Bağışıklık sistemini koruması, yağların okside olmasına mani olması gibi yararlarının yanında eksikliğinin zararları ve vücuda fazla miktarda alınması durumunda da sinirlilik, sindirim sistemi bozukluğu gibi sorunlara neden olduğu bilinmektedir.

  Selenyum doğal olarak toprakta bulunmakla birlikte tahıllarda ve ette de bulunur. En çok bulunduğu besinler;

• brokoli
• esmer pirinç
• sarımsak 
• süt ürünleri
• deniz ürünleri
• tam tahıllar
• tavuk
• soğan
• karaciğer 'dir. 

  Bunların dışında, papatya, maydanoz, çimen, nane, ısırgan otu, ginseng, rezene de selenyum içermektedir.

  Selenyum kullanımı, yaş gruplarına göre farklılık göstermekle birlikte bir yetişkin için ortalama günde 200 mcg alınması önerilir. Serbest radikallere karşı koruma sağlayan selenyum E vitamini ile birlikte kullanıldığında antioksidan etkisini artırır. E vitaminiyle birlikte C vitamini ile kullanımı da önerilmektedir. 

  Selenyumun, 

• tümörlü hücrelerin azalmasına yardımcı olduğu,
• miktarını yeterli olarak alan erkeklerde, selenyumu az alan erkeklere göre %65’e kadar daha az ilerlemiş prostat kanseri olasılığı,
• destekleyici olarak kemoterapi gören kanser hastalarının kullanımında yan etkileri azalttığı,
• kemoterapi dolayısıyla saç kaybı, mide bulantısı, iştah kaybı gibi yan etkileri bir miktar azaldığı,
• vücudu bazı hastalıklara ve strese karşı dirençli kıldığı,
• serbest radikal hasarını ve iltihabı düşürdüğü,
• virüslerle mücadele ederek, kalp hastalığına karşı vücut savunmasına yardımcı olduğu,
• astım gibi hastalıklarla ilişkili semptomları yavaşlatarak vücuda fayda sağladığı,

 bilinmektedir.

  Selenyum eksikliğinin,

• allerjik durumlarda artışa ve bazı kimyasallara karşı vücudun hassas olmasına,
• mikrobik hastalıklara yakalanma riski oranındaki artışa,
• bazı kanser türlerinin görülme riskindeki artışa,
• soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklara,
• enfeksiyon hastalıklarının görülme ihtimalindeki artışa,
• karaciğer hastalıklarının görülme olasılığında artışa,
• kalp hastalıklarının yaşanma ihtimalindeki artışa,

sebep olduğu gözlemlenmiştir.

Selenyum fazlalığında,

• tırnak kırılması,
• sindirim sisteminde bozukluk,
• saçlarda dökülme,
• sinirli olma hali,
• karaciğer, böbrek yetmezliği,
• ağızda hissedilen metal tadı,

gibi durumlar görülebilmektedir. Hamilelerde ise doz miktarı daha düşüktür ve 40 mcg'ın fazlası önerilmez.