Madde
Madde, uzayda yer kaplayan, kütlesi, hacmi olan ve eylemsizliğe uyan varlıklardır. Kısaca etrafımızdaki her şeydir. Madde küçük partiküllerden oluşur. Bunlar, moleküller denilen atomlar veya atom grupları olabilir. Atomlar tek tek Lego blokları gibidir. Herhangi bir şeyin parçalanabileceği en küçük birimdir. Atomlar Lego bloklarına benziyor ise, moleküller onlarla oluşturduğunuz yapılardır. Atomların ve moleküllerin fiziksel özellikleri, maddenin içinde bulunduğu şekli veya durumu belirler. Isı verilmesine ya da basıncın değiştirilmesine bağlı olarak madde bir halden diğer bir hale kolaylıkla geçebilir.
Eylemsizlik, hacim ve kütle maddelerin ortak özellikleridir. Bir maddenin sahip olduğu hareket ve şekil durumunu koruma eğilimine eylemsizlik denir. Maddelerin uzayda kapladığı yere ise hacim denir. Bir madde aynı anda ancak bir yeri işgal ederken, iki madde aynı anda aynı yeri işgal edemez. Örneğin; bir bardağa su koyulursa bardakta bulunan hava bulunduğu kabı terk eder. Cismin herhangi bir kuvvet tarafından ivmelenmeye karşı gösterdiği atalete ise kütle denir. Kütlesi olan her şey eylemsizliğe de sahiptir. Maddenin 3 hali vardır: Katı, sıvı, gaz. Bir de bilim adamlarının yeni keşfettiği maddenin dördüncü hali: prizma.
BÖLÜM 1Maddenin Ayırt Edici Özellikleri
- Özkütle
- Öz Isı
- Erime Sıcaklığı
- Kaynama Sıcaklığı
- Erime Isısı
- Buharlaşma Isısı
- Elektrik İletkenliği
- Isıl İletkenlik
BÖLÜM 2Madde Olan Şeyler
- Bilgisayar
- Ağaç
- Su
- Atom
- Molekül
- Elektron, proton, nötron
- Karışımlar
BÖLÜM 3Madde Olmayan Şeyler
- Isı
- Işık
- Enerji
- Elekrik Alan
- Manyetik Alan
- Kuvvet
- Zaman
- Elektrik Yükü
BÖLÜM 4Maddenin Halleri
Katılar
Kendi şeklini tutabilen ve sıkıştırması zor olan maddeler katı maddeler olarak tanımlanır. Katı maddedeki parçacıklar birbirine sıkı bağlarla bağlıdır, tanecikleri çok düzenlidir. Tanecikleri öteleme hareketi yapamaz iken titreşim yapabilirler.
Sıvılar
Belirli bir hacimleri olan ve konuldukları kabın şeklini alan maddelere sıvı maddeler denir. Az miktarda sıkıştırılabilirler. Tanecik yapısı katılara göre daha düzensizdir ve birbirlerinden daha uzaktır. Tanecikler birbirleri üzerinde kayabilirler. Akış hareketi yaptıkları için akışkan da denir. Su bir sıvı örneğidir ve süt, meyve suyu ve limonata da sıvı maddelerdir.
Gazlar
Gazlardaki atomlar ve moleküller, katılara veya sıvılara göre daha çok yayılgandır. Yüksek hızlarda serbestçe hareket ederler ve titreşim hareketi yapabilirler. Gazlar, sıvılar veya katılardan çok daha kolay bir şekilde sıkıştırılabilirler.
Maddenin diğer halleri
Son yıllarda bilim adamları, maddenin bilinen halleri dışında başka hallerini de keşfetti. Şimşek çakmasında doğal olarak meydana gelen plazma. Diğer bir madde durumu Bose-Einstein kondensattır, ancak bu durum sadece süper düşük sıcaklıklarda görülür.